VnDoc.com mời các bạn học sinh tham khảo tài liệu: Cảm nhận về nhân vật Đăm Săn để bạn đọc cùng tham khảo. Bài viết với nội dung bài viết đã được VnDoc.com cập nhật một cách chi tiết sẽ là nguồn thông tin hữu ích để giúp các bạn học sinh học tập hiệu quả hơn môn Ngữ văn lớp 10. Mời thầy cô cùng các bạn học sinh tham khảo chi tiết và tải về bài viết dưới đây nhé
Tài liệu học tập SGK Ngữ văn 10 Mới
- Ngữ văn 10 CD
- Ngữ văn 10 KNTT
- Ngữ văn 10 CTST
Sử thi anh hùng “Đăm Săn”
a. Sử thi Đăm Săn
Thể loại: Sử thi anh hùng ca
– Tóm tắt sử thi Đăm Săn
Đăm Săn về làm chồng Hơ Nhị, Hơ Nhị và trở thành một tù trưởng giàu có, hùng mạnh. Đăm Săn đánh thắng các tù trưởng độc ác, giành lại vợ, đem lại sự giàu có và uy danh cho mình và cho cộng đồng. Đăm Săn khát vọng chinh phục thiên nhiên, vượt qua mọi tập tục xã hội nhưng thất bại. Đăm Săn cháu tiếp bước.
b. Đoạn trích Chiến thắng Mtao Mxây
– Vị trí: Đoạn trích nằm ở phần giữa tác phẩm, đoạn trước kể về việc Đăm Săn đánh nhau với Mtao Grư để cứu Hơ Nhị; đoạn tiếp theo, Đăm Săn và dân làng đi chặt cây Smuk.
– Bố cục: 3 phần
Phần 1: Cuộc chiến giữa hai tù trưởng: (từ “Nhà Mtao Mxây đầu sàn hiên … cắt đầu Mtao Mxây đem bêu ngoài đường)
Phần 2: Cảnh Đăm Săn cùng các nô lệ trở về làng sau chiến thắng. (từ “Ơ nghìn chim sẻ” đến “rồi vào làng”)
Phần 3: Cảnh nhà Đăm Săn ăn mừng chiến thắng. (còn lại)
– Nội dung và nghệ thuật đoạn trích Chiến thắng Mtao Mxây
Nội dung: hình ảnh người anh hùng Đăm Săn với sức mạnh phi thường, luôn coi trọng danh dự và hạnh phúc của gia đình cũng như của thị tộc. Đấu tranh tới cùng để bảo vệ cuộc sống bình yên cho buôn làng.
Nghệ thuật: Xây dựng hành công hình tượng người anh hùng Đăm Săn mang sức mạnh và tầm vóc vũ trụ; phép so sánh và phóng đại được sử dụng đạt hiệu quả cao, ngôn ngữ trang trọng, giàu hình ảnh và nhịp điệu.
Dàn ý Cảm nhận về nhân vật Đăm Săn
1/ Giới thiệu chung:
– Sử thi là thể loại hình tự sự dân gian, có quy mô lớn, ngôn ngữ có vần nhịp, hình tượng hào hùng hoành tráng, kể về những biến cố trọng đại của cộng đồng, lưu truyền bằng phương thức hát – kể khan. Sử thi có hai loại hình là sử thi thần thoại cà sử thi anh hùng.
– Sử thi Đăm Săn là sử thi anh hùng tiêu biểu nhất của dân tộc Tây Nguyên. Tác giả đã tái hiện lại đời sống đầy biến động của cộng đồng người Ê – Đê cổ đại qua hàng loạt những chiến công của người anh hùng Đăm Săn: đánh thắng các tù trưởng Sắt, Kên Kên, mở mang buôn làng, chặt cây Somuk, bắt ông trời phải làm theo mình, chinh phục nữ thần mặt trời,…
– Đoạn trích “Chiến thắng Mtao Mxay “nằm ở giữa tác phẩm, kể về chiến công Đăm Săn đánh thắng tù trường Sắt cứu vợ, bảo vệ thành công sự ấm no, hòa bình của buôn làng.
– Trong đoạn trích, Đăm Săn đã tỏ rõ mình là người anh hùng qua việc khiêu chiến, giao chiến trong bốn hiệp, chiến thắng Mtao Mxay, thuyết phục tôi tớ Mtao Mxay theo mình và ăn mừng chiến thắng.
2/ Vẻ đẹp bên ngoài:
– Trước hết, Đăm Săn là người có vẻ đẹp ngoại hình hoàn mĩ theo quan niệm của người Ê Đê cổ đại. Vẻ đẹp của chàng được miêu tả bằng những từ ngữ trang trọng, giọng điệu cung kính, thái độ ngưỡng mộ, tự hào.
– Đăm Săn có giọng nói hào sảng, vang động khi ra lệnh cho tôi tớ chuẩn bị lễ vật cúng thần, mời tất cả buôn làng, ra lệnh đánh chiêng trong khắp buôn.
– Chàng có hình dáng phi thường, vạm vỡ, khỏe đẹp, đậm chất Tây Nguyên. Tóc chàng dài thả xuống đầy cái nong hoa; bắp chân to bằng cây xà ngang, bắt đùi to bằng ống bễ, sức ngang sức voi đực, hơi thở ầm ầm tựa sấm, mắt long lanh như chim ghếch ăn hoa tre.
– Trang phục của chàng oai nghiêm, thể hiện sức mạnh, uy quyền và sự giàu có: ngực quấn chéo một tấm mền chiến, khoác tấm áo chiến, có đủ gươm giáo.
– Chàng nhiều của cải, sung túc, có chiêng đống, voi bầy, la nhiều, bạn bè như nêm như xếp, các tù trưởng khác khiêng lễ vật đến kết thân, cả thần linh cũng biết tiếng tăm của chàng.
– Chàng là niềm tự hào của cả bộ tộc, vẻ đẹp của chàng hoang dã, gần tự nhiên. Sự giàu có, phồn vinh của chàng cũng là sự hùng mạnh của buôn làng.
3/ Trong cuộc giao chiến
– Tài năng, phẩm chất anh hùng của Đăm Săn thể hiện rõ nhất trong cuộc giao chiến với Mtao Mxay, trong tư thể đối lập hoàn toàn với kẻ thù.
– Mục đích chiến đấu: Đăm Săn chiến đấu với Mtao Mxay nhằm mục đích chính đáng là cứu vợ, bảo vệ hạnh phúc gia đình, bảo vệ danh dự cá nhân và cộng đồng, bảo vệ gìn giữ sự bình yên, phồn thịnh của buôn làng.
– Khiêu chiến
Đăm Săn chủ động tự tin khiêu chiến, đến tận chân cầu thang nhà Mtao Mxay thách đấu mặc dù kẻ thù có lợi thế đất nhà, giàu có, được trang bị vũ khí tinh xảo, có về ngoài đáng sợ.
- Đăm Săn khôn ngoan, tỉnh táo dùng lời khích dụ, đe dọa buộc kẻ thù phải rời hang ổ. Chàng ban đầu thách đấu đọ dao, rồi dọa đấu đốt sàn, gọi mỉa mai tù trưởng Sắt là “diêng” (bạn – nhắc lại việc trước đây tù trưởng Sắt giả vờ kết bạn với Đăm Sănđể dò la về chàng), tỏ vẻ khinh bỉ không thèm đánh lén kẻ nhát gan Mtao Mxay.
- Sự tự tin, đường hoàng của Đăm Săn đối lập hoàn toàn với thái độ sợ sệt, khoe khoang của tù trưởng Sắt.
– Giao chiến:
- Đăm Săn được miêu tả trong tư thế so sánh với Mtao Mxay. Tác giả dân gian thường miêu tả Mtao Mxay trước để làm nền tôn vinh tài năng, sức mạnh của Đăm Săn.
- Cuộc chiến diễn ra trong bốn hiệp. hiệp 1, Đăm Săn nhường kẻ thù múa khiên trước; hiệp 2: cả hai cùng múa khiên, Mtao Mxay nhưng hắn không chết; hiệp 3: Đăm Săn đớp được miếng trầu của vợ, đâm trúng Mtao Mxay nhưng hắn không chết; hiệp 4: ông trời mách nước Đăm Săn giết được kẻ thù.
- Trong cuộc chiến, bất cứ lúc nào Đăm Săn cũng tỏ ra chủ động, tự tin, bình tĩnh, dũng mãnh, chiến đấu kiên cường, hành động kiên quyết.
- Chàng múa khiên rất đẹp, khỏe, nhanh: một lần xốc tới vượt một đồi tranh, một lần xốc tới vượt một đồi lồ ô, vun vút qua phía đông, phía tây; múa khiên như gió bão gió lốc, khiến chòi lẫm đổ lăn lóc, cây cối chết rụi, khiến ba lần quả núi rạn nứt, ba đồi tranh bật rễ bay tung.
- Đăm Săn trong trận chiến luôn nhận được sự giúp đỡ của con người và thần thánh. Người vợ ném cho Đăm Săn miếng trầu khiến chàng tăng sức mạnh, ông trời mach kế dùng chày mòn ném vào vành tai đối phương giúp chàng tiêu diệt kẻ thù.
- Đăm Săn kiên quyết, dứt khoát tiêu diệt kẻ thù đến cùng, không tha thứ cho kẻ cướp vợ, phá buôn làng cho dù hắn hèn nhát kêu xin.
- Trái hẳn với Đăm Săn, Mtao Mxay rất kém cỏi, hèn nhát. Lúc đầu hắn huyênh hoang tự nhận mình là học trò của thần Rồng, là tướng quen đi xéo nát đất thiên hạ nhưng khi giao chiến thì hắn mua khiên lạch xạch như quả mướp khô, được nhường đánh trước thì đâm trượt Đăm Săn, khi yếu thế thì chạy trốn quanh chuồng lợn, chuồng trâu, khi bị thua thì cầu xin giữ lại tính mạng.
Tham khảo: Mở bài Chiến thắng Mtao Mxây
Trong đoạn giao chiến, Đăm Săn hiện lên là người anh hùng tài giỏi, quả cảm, giàu tinh thần thượng võ, Đăm Săn chính là kết tinh sức mạnh, vẻ đẹp, ý chí, khát vọng của cả cộng đồng. Ngôn ngữ, hình ảnh, hành động chiến đấu của Đăm Săn giàu nhịp điệu, hình ảnh, chất thơ, sử dụng nhiều phép so sánh cường điệu, liệt kê trùng điệp dày đặc.
- Với tôi tớ của Mtao Mxay
– Sau khi chiến thắng, Đăm Săn không tiến hành giết choc đẫm máu mà thuyết phục, kêu gọi tôi tớ của Mtao Mxay theo chàng. Thái độ kêu gọi của chàng rất nhiệt thành, tận tình, vồn vã, thuyết phục ba lần, chàng trực tiếp đến gõ cửa từng nhà để kêu gọi.
– Lời kêu gọi thể hiện lí tưởng anh hùng của Đăm Săn: thống nhất các buôn làng, khát vọng hòa bình, phồn vinh, giàu mạnh, thống nhất lợi ích cá nhân chàng và lợi ích của cả buôn làng
Đáp lại lời kêu gọi của Đăm Săn, tôi tớ của Mtao Mxay nô nức đem theo của cải về với chàng. Điều đó thể hiện uy tín của Đăm Săn với cộng đồng, khát vọng hòa bình, giàu mạnh của chàng phù hợp với nguyện vọng chung của dân làng cũng như người Ê Đê cổ đại.
4/ Kết luận về quan niệm của tác giả dân gian gửi gắm qua hình tượng Đăm Săn và nghệ thuạt đoạn trích:
(*) quan niệm của tác giả dân gian gửi gắm qua hình tượng của Đăm Săn – ước mơ về người anh hùng….
– Ước mơ chinh phục thiên nhiên.
(*) nghệ thuật đoạn trích. – âm điệu hào hùng – lối so sánh trùng điệp phong phú, đa dạng – biện pháp tu từ phóng đại, tính hoành tráng và dữ dội của sử thi – anh hùng ca – đoạn trích có ngôn ngữ trang trọng, giàu hình ảnh, chất thơ, nhạc điệu, lời kể hấp dẫn qua chiến công của Đăm Săn đã làm song lại quá khứ hào hùng của người Ê Đê.
Cảm nhận nhân vật đăm săn mẫu 1
Từ bao đời nay, người Ê-đê đã cùng quây quần bên bếp lửa, nghe không biết chán từ đêm này sang đêm khác khen Đăm Săn bài ca về người tù trưởng anh hùng của dân tộc mình với những chiến công hiển hách trong xây dựng phát triển buôn làng và bảo vệ cộng đồng chống lại bao kẻ thù hung hãn. Trong những chiến công lẫy lừng ấy, ngất ngây lòng người vẫn là đoạn Đánh thắng Mtao Mxây, chứng tỏ tài năng, bản lĩnh, lòng dũng cảm phi thường và sức mạnh vô địch của Đăm Săn.
Sở dĩ xảy ra cuộc chiến này là do Mtao Mxây (tù trưởng sắt) đã cướp Hơ-Nhị – vợ của Đăm Săn. Đối với người Ê-đê theo chế độ mẫu hệ, việc bị kẻ thù cướp mất vợ là một nỗi sỉ nhục của cả cộng đồng. Đánh thắng Mtao Mxây là lần thứ hai Đăm Săn phải chiến đấu với kẻ thù để giành lại người vợ chứng tỏ sự hùng mạnh của Đăm Săn. Chàng phải đối mặt với kẻ thù hung bạo và cũng có sức mạnh phi thường không kém. Hàng loạt những hình ảnh so sánh trong đoạn trích cho thấy rõ sự tương phản giữa Đăm Săn với kẻ thù, làm nổi bật lên sự hào hùng của chàng và sự thảm hại của Mtao Mxây. Đó chính là nét đặc sắc trong nghệ thuật đoạn trích này, tôn vinh vẻ đẹp người anh hùng Đăm Săn.
Vẻ đẹp Đăm Săn hiện rõ ngay từ khi chàng bước chân vào lãnh địa của Mtao Mxây. Tù trưởng sắt hung bạo dù kiêu căng ngạo mạn cũng luôn phải dè chừng sự hiện diện của chàng. Hình ảnh Đăm Săn cùng những bạn bè đồng minh của chàng hiện lên dưới mắt kẻ thù thật dũng mãnh với khố màu sặc sỡ, đầu đội khăn đẹp cùng khí thế hừng hực: Gươm sáng như mặt trời. Thân mình ở trần như quả dưa, ở thế chờ sẵn như con sócằ Mắt sáng gấp đôi gấp ba mắt thường. Hình ảnh so sánh thật đặc trưng đã làm đậm nét phi thường của người anh hùng. Tư thế ấy lại gắn liền hành động thách thức chặt ống tre thành ba khúc, xô đổ hàng rào hàm chứa sức mạnh tuyệt luân của chàng. Khi giáp chiến cùng Đăm Săn, dù ngôn ngữ sử thi miêu tả Mtao Mxây cũng rất đẹp, rất dũng mãnh nhưng vẫn lộ ra sự khiếp nhược trước Đăm Săn. Lời nói của hắn với chàng lộ ra sự hèn nhát: Đừng đâm ta lúc ta đang xuống nhé. Đáp lại, Đăm Săn đã bộc lộ sự khinh bỉ kẻ thù tư thế đàng hoàng của mình: Sao ta lại đâm ngươi khi ngươi đang đi xuống nhỉ. Ngươi xem, đến con lợn nái của nhà ngươi dưới đất, ta cũng không thèm đâm nữa là.
Cuộc đối đầu của Đăm Săn với Mtao Mxây là cuộc chiến đấu giữa, hai tù trưởng dũng mãnh. Phẩm chất anh hùng theo cách nhìn sử thi là ở sự chiến thắng bằng sức mạnh và sự can đảm. Cuộc đối đầu sinh tử ấy không có chỗ dung thân cho kẻ nào hèn nhát. Trong tình cảm tôn vinh người anh hùng cùa buôn làng, mọi cử chỉ, ngôn ngữ, hành động của Đăm Săn đều nổi bật, vượt trội hơn kẻ thù. Chúng ta cùng được chứng kiến màn thi tài múa khiên thú vị: Mtao Mxây thể hiện rõ sự khoác lác khi lời nói của hắn được minh chứng bằng tiếng khiên kêu lộc cộc, lộp cộp như tiếng những quả mướp đập vào nhau, còn Đăm Săn đã dập tắt nhuệ khí của hắn bằng sức mạnh phi thường trong màn múa khiên độc đáo. Ngôn ngữ sử thi khoa trương sức mạnh ấy ngang sức mạnh tự nhiên: Một bước nhảy, chàng vượt qua mây đồi tranh. Một bước lùi, vượt qua mấy đồi mía. Tiếng gió khiên rít vù vù như dông bão, cây cối nhà cửa ở xung quanh cũng nghiêng ngả. Lần múa khiên thứ hai của chàng còn ghê gớm hơn bởi dồn chứa sức mạnh trừng phạt Mtao Mxây. Sức mạnh Đăm Săn có được còn nhờ sự trợ lực của người vợ Hơ Nhị khi nàng ném trầu và thuốc cho chàng để sức lực tăng lên gấp bội.
Đăm Săn không hề đơn độc trong cuộc chiến vì danh dự này. Chính nghĩa thuộc về chàng khi các tù trưởng bạn hùng mạnh giúp chàng giành lại người vợ yêu quí. Đồng thời, chàng còn được sự trợ giúp của ông Trời. Người anh hùng sử thi luôn có mối quan hệ với lực lượng siêu nhiên. Trời đã giúp chàng đánh rơi áo giáp của Mtao Mxây. Khi không còn áo sắt, hắn thật thảm hại và hèn nhát, hắn lần lượt chạy trốn vào chuồng heo, chuồng trâu, khi sắp chết lại buông ra những lời hèn nhát. Ông trời chỉ đóng vai trò hỗ trợ Đăm Săn, còn chính chàng mới là người kết liễu kẻ thù, đòi lại danh dự, cướp lại người vợ được Trời tác thành. Giết Mtao Mxây, chính nghĩa thuộc về Đăm Săn. Chiến thắng được tôn vinh cùng với việc Đăm Sàn được sở hữu tất cả tài sản, dân làng, tôi tớ của hắn. Quyền sở hữu này là đặc trưng gắn với thời kì chuyển từ công xã thị tộc sang chiếm hữu nô lệ, làm nên vinh quang của người anh hùng. Bởi thế hình ảnh trong sử thi được mô tả với qui mô hoành tráng, mọi người tình nguyện theo Đăm Săn đông như bầy hươu nai, lố nhố như đàn kiến cánh, như bầy kiên đen, như đàn mối trắng. Chàng thêm quyền uy, thêm nhiều chiêng núm, chiêng bằng – của cải trở thành biểu tượng sức mạnh tuyệt đối của người anh hùng.
Chính vì thế, để xứng đáng với chiến công cũng phải có một lễ ăn mừng chiến thắng thật kì vĩ. Lời kêu gọi của Đăm Săn có sức mạnh hiệu triệu muôn người như một, bởi chàng đem lại niềm vinh quang chiến thắng, đem lại sự bình yên cho bến nước buôn làng. Lễ cúng mừng chiến thắng hào phóng cũng là để tôn vinh xứng đáng: Hãy lấy bảy chum rượu, bảy con trâu đực, bảy con heo thiến đế cúng cho Đăm Săn này đã chiến thắng Mtao Mxây, để ta được như cây cổ thụ cao vút. Dấu ấn tâm linh sau chiến thắng cho thấy Trời đứng về phía Đăm Săn. Không khí hội còn náo nức tưng bừng với chiêng trỏng vang lừng khiến vỡ cả sàn nhà, làm bay mái tranh lợp nhà, con khỉ con vượn mãi nghe mà quên đi hái trái cây, những con voi và con tê giác cũng phải lắng nghe mà quên cả cho con bú.
Nổi bật giữa đám đông hoan hỉ ấy tất yếu phải là người anh hùng Đàm Săn – tù trưởng hùng mạnh ít ai sánh kịp. Ngay cả trong không khí yên bình của cộng đồng, vẻ đẹp ấy vẫn nổi bật từ ngoại hình đến hành động: mái tóc dài cuồn cuộn thả xuống một cái chiêng, uồng rượu không bao giờ say, ăn uống không bao giờ thây no. Hơn thế nữa, ngôn ngữ phóng đại của sử thi đã so sánh chàng ngang sức mạnh thần linh: Oai linh vang đến tận thần núi phía Đông, đến tận thần núi phía Tây. Hình ảnh Đăm Săn sau chiến công này được mô tả phóng đại và như một điệp khúc vang vọng niềm tự hào về người anh hùng tiêu biểu của cộng đồng: Và người ta bàn tán không cùng, rằng Đăm Săn quả thật là một tù trưởng dũng cảm, không bao giờ chịu lùi bước. Chàng ta mang chăn choàng trên vai, tay đeo vòng, cầm gươm chạm trỗ sắc bén… Đăm Săn hùng cường ngay từ trong lòng mẹ, vẻ đẹp ấy chỉ có thể xuất hiện trong sử thi anh hùng, chỉ có ngôn ngữ sử thi mới đem lại những vẻ đẹp độc đáo đến thế.
Đoạn trích đã đem lại cho ta những cách nhìn độc đáo về người anh hùng Đăm Săn trong chiến công bảo vệ buôn làng, đem lại bình yên cho bến nước. Lời kể chuyện hấp dẫn cùng ngôn ngữ miêu tả khoa trương tạo được dấu ấn đặc sắc, chứa đựng những giá trị nhân văn đặc trưng của sử thi. Sử thi anh hùng Đăm Săn quả thật đã hình thành ý thức và tình cảm cộng đồng vững bền của dân tộc Ê-đê, thành di sản quý báu của Tây Nguyên và dân tộc Việt Nam, đánh dấu thời đại sử thi rực rỡ với vẻ đẹp một đi không trở lại.
Cảm nhận nhân vật đăm săn mẫu 2
Đoạn trích “Chiến thắng Mtao-Mxây” không khép lại bằng cái chết mà là sự tưng bừng của chiến thắng, sự lớn mạnh của một cộng đồng và uy danh vang dội của người anh hùng Đăm Săn. Người anh hùng sử thi là trọng tâm miêu tả của bức tranh hoành tráng. Tầm vóc lẫn chiến công của chàng trùm lên toàn bộ chiến công, toàn bộ thiên nhiên và xã hội Ê đê.
Trong quan niệm của người dân tộc Ê đê, cuộc chiến từng đóng vai trò là “bà đỡ lịch sử” khiến cho cộng đồng ngày càng phát triển, ngày càng có cuộc sống ấm no, thịnh vượng. Trong sự phát triển ấy, người anh hùng có vị trí hết sức lớn lao tầm cỡ. Sau mỗi chiến công của người anh hùng là một lễ ăn mừng hoành tráng của cộng đồng để suy tôn, ca ngợi cũng như thể hiện niềm vui về sự no đủ, đông đúc mỗi ngày.
Sau chiến thắng oanh liệt trước tù trưởng Mtao-Mxây, Đăm Săn đã trở thành người anh hùng giàu có, hùng mạnh nhất. Tôi tớ theo về “đặc như bầy cà tong”, của cải đưa về “nhiều như ong đi chuyển nước”. Tràn ngập trong niềm vui, Đăm Săn đã cho toàn bộ tộc ăn mừng chiến thắng. Tiếng tuyên bố mở hội dõng dạc vang vọng của chàng khiến cho khắp rừng núi âm vang trong không khí háo hức. Cả cộng đồng người Ê-đê và người Ê-ga được tái hiện sinh động đầy sức sống. Và sừng sững trong xã hội ấy, là nét đẹp vừa hoành tráng, vừa lãng mạn của người anh hùng Đăm Săn.
Nét đẹp được ghi nhận trước tiệc của Đăm Săn trong lễ ăn mừng chính kà nét đẹp về ngoại hình và sức mạnh. Chàng được miêu tả với vẻ đẹp và sức mạnh của một vị thần. Người Ê-đê, Ê-ga ca ngợi Đăm Săn là một dũng tướng chắc chết mười mươi cũng không lùi bước. “Mình quấn chéo một tấm mền chiến, tai đeo nụ, sát bên mình nghiêng ngang đủ giáo gươm, đôi mắt long lanh như chim, bắp chân chàng to bằng cây xà ngang, bắp đùi chàng to bằng ống bễ, sức chàng ngang sức voi đực, hơi thở chàng ầm ầm tựa sấm dậy, chàng nằm sấp thì gãy rầm sàn, chàng nằm ngửa thì gãy xà dọc”. Bằng nghệ thuật miêu tả, so sánh gần gũi, cụ thể với nhiều chi tiết hết sức sinh động, kết hợp với nghệ thuật ttì hoãn sử thi và cách nói phóng đại sử thi, người dân Tây Nguyên đã biến người anh hùng của họ thành một vị thần với tất cả sức mạnh hội tụ từ núi rừng, vũ trụ. Sức mạnh của chàng được so sánh với những gì mạnh nhất, đẹp nhất của thiên nhiên. Vốn ngang tàng từ trong bụng mẹ, trải qua bao cuộc chiến, Đăm Săn đã lớn lên và trở thành chiến thần. Chàng có tất cả vẻ đẹp cũng như sức mạnh của thần linh qua trí tưởng tượng bay bổng kì diệu và lòng mến yêu vô hạn của người Tây Nguyên.
Không chỉ có sức mạnh dũng mãnh chàng còn có vẻ đẹp lãng mạn: “chàng nằm trên võng, tóc thả trên sàn, hứng tóc chàng ở dưới đất là một cái nong hoa, đầu đội khăn nhiễu, vai mang mũ hoa, chàng ăn không biết no, uống không biết say, trò chuyện không biết chán”. Toát lên từ câu chữ một chàng Đăm Săn hoà đồng vui vẻ. Không hề phân biệt địa vị cao thấp giàu hèn. Đăm Săn là biểu tượng cho hài hoà giữa cái đẹp dữ dội của núi rừng, vũ trụ với cái đẹp êm ả lãng mạn của tâm hồn người Tây Nguyên. Cái đẹp ấy vừa có sự cao cả, kì vĩ của người anh hùng lại vừa có nét kì diệu, đậm đà bản sắc Tây Nguyên.
Không chỉ hiện lên với vẻ đẹp của sức mạnh và hình thể, Đăm Săn còn hiện lên trong lễ ăn mừng, ở vẻ đẹp của lòng tôn kính tổ tiên, thần linh, lòng hiếu khách, một tâm hồn thuỷ chung, phóng khoáng rộng rãi.
Sau chiến thắng, Đăm Săn không quên sai tôi tớ làm lễ cảm tạ tổ tiên và thần linh đã giúp cho chàng chiến thắng, đã giúp bộ tộc của chàng ngày một vững mạnh giàu có. “Ơ các con, ơ các con, hãy đi lấy rượu bắt trâu, rượu năm ché, trâu bảy con để dâng thần, rượu bảy ché, lợn thiến bảy con cầu cho ta được bình yên vô sự, nạn khỏi tai qua, lớn lên như sông nước, cao lên như cây rừng, không còn ai bì kịp”. Cách Đăm Săn sai tôi tớ sắm đồ lễ cúng tế chứng tỏ lòng thành kính sâu sắc với thần linh, tổ tiên của chàng. Nó cũng chính là tiếng nói tín ngưỡng của cả cộng đồng dân tộc Ê đê.
Sau khi làm lễ tạ khấn thần linh, tổ tiên Đăm Săn đã mời tất cả anh em, bạn bè, tôi tớ ăn uống: “hỡi anh em trong nhà, hỡi bà con trong làng, xin mời tất cả đến với ta, chúng ta sẽ mở tiệc ăn mừng năm mới…”.
Tiếng mời chào sang sảng như chính tấm lòng hào hiệp của chàng Đăm Săn. Chàng đã thiết đãi bạn bè, dân làng bằng những vật chất đầy đủ sang trọng, bằng niềm vui thân ái, khiến cho “cả một vùng nhão ra như nước” vui tới mức “lươn trong hang, giun trong bùn, rắn hổ, rắn mai đều chui lên nằm trên cao sưởi nắng, ếch nhái dưới gầm nhà, kì nhông ngoài bãi thì kêu inh ỏi suốt ngày đêm”. Bạn bè của chàng đông đúc: “Các cô gái đi lại vú đụng vú, các chàng trai đi lại ngực đụng ngực”. Không khí ăn mừng như thế này bây giờ mới có. Bởi bây giờ người Ê đê mới có người thủ lĩnh anh hùng dũng cảm, hào hiệp đến thế. Đó chính là niềm tự hào sâu sắc của người dân Ê đê về vị tù trưởng Đăm Săn.
Cách xây dựng hình tượng đẹp đẽ lớn lao của người anh hùng trong không khí đông vui nhộn nhịp, lớn mạnh của cộng đồng là một đặc điểm nổi bật của sử thi Tây Nguyên. Người anh hùng sử thi được toàn thể cộng đồng suy tôn tuyệt đối. Qua người anh hùng ta thấy được sự phát triển, ý chí thống nhất của toàn thể cộng đồng Ê đê – một biểu hiện quan trọng của ý thức dân tộc.
Cảm nhận nhân vật đăm săn mẫu 3
Với kho tàng văn học đồ sộ của dân gian Việt Nam, sử thi là một thể loại văn học nổi tiếng nhất. Sử thi là những tác phẩm văn học được viết theo lối tự sự, mang nội dung những bức tranh rộng và hoàn chỉnh về đời sống nhân dân trong đó nhân vật trung tâm là các vị anh hùng, tù trưởng. Một số sử thi nổi tiếng như sử thi Xinh Nhã, sử thi Đăm Săn,… Trong số các tác phẩm nổi tiếng, tác phẩm được biết đến nhiều và rộng rãi nhất là sử thi Đăm Săn của dân tộc Ê -đê ở Tây Nguyên. Đoạn trích “Chiến thắng Mtao Mxây” kể lại chiến công oanh liệt của vị anh hùng Đăm Săn khi đánh thắng tù trưởng sắt để cứu vợ. Đoạn trích đã rất thành công khi khắc họa được hình tượng anh hùng Đăm Săn vẻ đẹp ngoại hình lẫn phẩm chất.
Sử thi là thể loại tự sự dân gian có quy mô lớn, ngôn ngữ có vần, nhịp, hình tượng hào hùng, hoành tráng kể về những biến cố trọng đại của cộng đồng. Về thể loại, sử thi có hai loại là sử thi thần thoại và sử thi anh hùng. Với sử thi Đăm Săn, đây là loại sử thi anh hùng tiêu biểu nhất của dân tộc Ê – để vùng Tây Nguyên. Sử thi đã tái hiện lại toàn bộ đời sống đầy biến động của người dân Ê – đê thời cổ đại qua hàng loạt những chiến công của người anh hùng Đăm Săn). Chiến công chính của chàng là dám chống lại cả tục “nối dây”, chặt cả cây thần smuk, chiến thắng các tù trưởng thù địch, làm cho buôn làng ngày càng giàu mạnh. Cuối cùng, chàng đã chết trong rừng Sáp Đen vì đi cầu hôn Nữ thần Mặt Trời, thể hiện khát vọng phóng túng của một tù trưởng anh hùng. Đam San chết nhưng đã có cháu của chàng nối tiếp con đường của cậu mình. Đoạn trích “Chiến thắng Mtao Mxây” nằm ở đoạn giữa của sử thi, kể lại chiến công oanh liệt của Đăm Săn khi đánh thắng tù trưởng sắt để cứu vợ, bảo vệ thành công sự ấm no, hòa bình cho dân làng.
Tham khảo: Phân tích sử thi Đăm Săn
Đầu tiên là vẻ đẹp bên ngoài của nhân vật Đăm Săn. Anh hùng Đăm Săn có giọng nói hào sảng, vang rộn khi ra lệnh cho tôi tớ chuẩn bị lễ vật cũng thần, mời tất cả buôn làng, ra lệnh đánh chiêng trong khắp buôn làng. Lời kêu gọi của Đăm Săn có sức mạnh hiệu triệu như một tiếng tuyên bố mở hội dõng dạc, vang vọng khiến cho cả núi rừng âm vang. Bên cạnh giọng nói uy lực, Đăm Săn còn sở hữu thân hình phi thường, vạm vỡ, đậm chất tự nhiên của vùng Tây Nguyên: “Bắp chân chàng to bằng cây xà ngang, bắp đùi to bằng ống bễ, sức chàng ngang sức voi đực, hơi thở chàng ầm ầm, tựa sấm dạy, chàng nằm sấp thì gẫy rầm rầm, chầng nằm ngửa thì gãy xà dọc. Chàng ăn không biết no, uống không biết say, trò chuyện không biết chán”. Anh hùng Đăm Săn còn khoác trên mình bộ trang phục oai nghiêm thể hiện được sức mạnh uy quyền: “mình quấn chéo một tấm mềm chiến, tai đeo nụ, sát bên mình nghênh ngang đủ giáo gươm, đôi mắt long lanh như mắt chim ghếch ăn hoa tre”. Chàng Đăm Săn sở hữu nhiều của cải như chiêng đống, voi bầy, la nhiều, bạn bè như nêm, như xếp. các tù trưởng khác khiêng lễ vật kết thân, cả thần linh cũng biết tiếng tăm của chàng, đâu đâu cũng nghe danh Đăm Săn. Đâu chỉ mang vẻ đẹp oai phong, uy nghiêm mà Đăm Săn còn mang vẻ đẹp đậm chất lãng mạn. Đầu đội khăn nhiễu, vai mang nải hoa trên võng, tóc thả trên sàn, hứng tóc của chàng là một cái nong hoa. Qua vẻ đẹp bên ngoài Đăm Săn hiện lên vẻ đẹp tuyệt hảo. Vẻ đẹp được miêu tả bằng những mĩ từ giọng điệu sùng kính, thái độ ngưỡng mộ, tự hào kết hợp với các biện pháp nghệ thuật như so sánh, phóng đại. Người dân Tây Nguyên đã biến người anh hùng của họ thành một vị thần với tất cả sức mạnh hội tụ từ núi rừng và vũ trụ.
Trong cuộc chiến đấu, vẻ đẹp của Đăm Săn cũng hiện lên thật oai hùng. Đăm Săn chiến đấu với Mtao Mxây để cứu vợ,bảo vệ danh dự cá nhân và cả cộng đồng. Khi khiêu chiến với Mtao Mxây, chàng vô cùng tự tin, đến tận chân cầu thang nhà nó để khiêu chiến. Với tính cách khôn ngoan, tỉnh táo dùng lời khích dụ, đe dọa, buộc kẻ thù phải rời hang ổ và nói những lời khích tướng tràn đầy sự tự tin. Trong khi giao chiến, Đăm Săn chủ động, bình tĩnh với những hành động dứt khoát, kiên cường. Chàng múa khiên rất khỏe, đẹp: “một lần xốc tới chàng vượt một đồi tranh, một lần xốc tới nữa chàng vượt một đồi lồ ô, chàng chạy vun vút qua phía đông, vun vút qua phía tây”. Qua lần múa khiên đầu tiên, chàng càng thể hiện sức mạnh của bản thân với lần múa khiên thứ hai. Chàng càng ghê gớm hơn bởi sức mạnh dồn chứa sự trừng phạt: “chàng múa trên cao gió như bão, chàng múa dưới thấp gió như lốc, chòi lẫm đổ lăn lóc, cây cối chết rụi, quả núi ba lần rạn nứt, ba đồi tranh bật rễ bay tung”. Đăm Săn luôn nhận được sự giúp đỡ từ thần linh và con người. Trái với vẻ anh dũng Đăm Săn thì Mtao Mxây thể hiện rất kém cỏi, hèn nhát. Trong suốt quá trình diễn ra trận giao chiến, anh hùng Đăm Săn hiện lên ngày một tài tài giỏi, tinh thần thượng võ. Đăm Săn chính là sự kết tinh của sức mạnh, vẻ đẹp, khát vọng cộng đồng.
Đối với tôi, tớ của Mtao Mxây, Đăm Săn đối xử đầy lòng vị tha, nhân ái. Sau khi giết chết Mtao Mxây, Đăm Săn không hề giết luôn tôi tớ của nó mà chàng thuyết phục, kêu gọi họ đi theo mình. Qua lời kêu gọi tôi tớ, hình ảnh Đăm Săn còn hiện lên lí tưởng thống nhất cả buôn làng, khát vọng hòa bình, sự phồn vinh và giàu mạnh.Trước sự nhiệt tình và lòng cao thượng của Đăm Săn, tôi tớ của Mtao Mxây đã đi theo chàng với lòng cảm kích vô cùng. Trong lễ ăn mừng Đăm Săn cũng thể hiện hình ảnh của mình qua cách tôn kính với thần linh, tổ tiên. Sau chiến thắng oanh liệt, Đăm Săn không hề quên sai tôi tớ đi làm lễ cúng tạ tổ tiên đã giúp sức cho chàng thắng được trong trận chiến này.
Với đoạn trích “Chiến thắng Mtao Mxây”, hình ảnh anh hùng Đăm Săn thể hiện đậm nét qua những ngôn từ trong sáng, trang trọng, đầy chất thơ nhàn điệu. Qua đoạn trích đó là vẻ đẹp của một vị anh hùng dân tộc, một tù trưởng vì cả dân tộc đánh thắng những kẻ thù bảo vệ hạnh phúc cho gia đình cũng như bảo vệ sự sống cho cả bộ tộc khỏi những áp bức. Đăm Săn quả là hình mẫu lý tưởng của cộng đồng người Ê – đê.
Cảm nhận nhân vật đăm săn mẫu 4
Trong quá trình lao động sản xuất nhân dân ta đã sáng tác được ra những câu chuyện những tác phẩm tuyệt vời kể về cuộc đời, số phận chiến công của các tù trưởng anh hùng như Đăm Săn, Đăm Di, Xinh Nhã, …được đánh giá cao và có tầm ảnh hưởng lớn đối với người đọc. Truyện Đăm Săn là một tác phẩm như thế và đây cũng là một trong những tác phẩm sử thi của dân tộc Ê đê Tây Nguyên và là một trong những tác phẩm hay nhất trong kho tàng dân tộc Việt Nam. Tác phẩm nói về người tù trưởng mang tên Đăm Săn cũng chính là câu chuyện về cộng đồng thị tộc Ê đê trong buổi đầu lịch sử. Đoạn trích “Chiến thắng Mtao Mxây” đã xây dựng thành công hình tượng người anh hùng Đăm Săn có vẻ đẹp toàn diện từ ngoại hình, lời nói, hành động đến nhân cách và lí tưởng sống.
Sử thi là thể loại thuộc loại hình tự sự dân gian, có quy mô lớn, ngôn ngữ có vần nhịp, hình tượng hào hùng hoành tráng, kể về những biến cố trọng đại của cộng đồng, lưu truyền bằng phương thức hát – kể khan. Sử thi có hai loại là sử thi thần thoại và sử thi anh hùng. Sử thi Đăm Săn là sử thi anh hùng tiêu biểu nhất của các dân tộc Tây Nguyên. Tác phẩm đã tái dựng lại đời sống đầy biến động của cộng đồng người Ê đê cổ đại qua hàng loạt những chiến công của người anh hùng Đăm Săn: đánh thắng các tù trưởng Sắt, Kên Kên, mở mang buôn làng, chặt cây Sơmuk, bắt ông Trời phải làm theo mình, chinh phục nữ thần mặt trời, … Đoạn trích Chiến thắng Mtao Mxây (SGK Ngữ văn 10) nằm ở giữa tác phẩm, kể về chiến công Đăm Săn đánh thắng tù trưởng Sắt cứu vợ, bảo vệ thành công sự ấm no, hòa bình của buôn làng. Trong Đoạn trích, Đăm Săn đã tỏ rõ mình là người anh hùng qua việc khiêu chiến, giao chiến trong bốn hiệp, chiến thắng Mtao Mxây, thuyết phục tôi tớ Mtao Mxây theo mình và ăn mừng chiến thắng.
Trước hết, Đăm Săn là người có vẻ đẹp ngoại hình hoàn mĩ theo quan niệm của người Ê đê cổ đại. Vẻ đẹp của chàng được miêu tả bằng những mĩ từ trang trọng, giọng điệu sùng kính, thái dộ ngưỡng mộ, tự hào. Đăm Săn có giọng nói hào sảng, vang dộng khi ra lệnh cho tôi tớ chuẩn bị lễ vật cúng thần, mời tất cả buôn làng, ra lệnh đánh chiêng trong khắp buôn. Chàng có hình dáng phi thường, vạm vỡ, khẻo đẹp, đậm chất tự nhiên Tây Nguyên.Tóc chàng dài thả xuống đầy cái nong hoa; bắp chân to bằng cây xà ngang, bắp đùi to bằng ống bễ, sức ngang sức voi đực, hơi thở ầm ầm tựa sấm, mắt long lanh như chim ghếch ăn hoa tre.Trang phục của chàng oai nghiêm, thể hiện sức mạnh, uy quyền và sự giàu có: ngực quấn chéo một tấm mền chiến, khoác tấm áo chiến, có đủ gươm giáo. Chàng nhiều của cải, sung túc, có chiêng đống, voi bầy, la nhiều, bạn bè như nêm như xếp, các tù trưởng khác khiêng lễ vật đến kết thân, cả thần linh cũng biết tiếng tăm của chàng. Chàng là niềm tự hào của cả bộ tộc.Vẻ đẹp của chàng hoang dã, gần tự nhiên. Sự giàu có, phồn vinh của chàng cũng là sự hùng mạnh của buôn làng.
Trong cuộc giao chiến, tài năng, phẩm chất anh hùng của Đăm Săn thể hiện rõ nhất trong cuộc giao chiến với Mtao Mxây, trong tư thế đối lập hoàn toàn với kẻ thù. Đăm Săn chiến dấu với Mtao M xây nhằm mục đích chính đáng là cứu vợ bảo vệ hạnh phúc gia đình, bảo vệ danh dự cá nhân và cộng đồng, bảo vệ giữ gìn sự bình yên, phồn thịnh của buôn làng, đều là lẽ đúng, đứng ở bên chính nghĩa.
Khi giao chiến, Đăm Săn được miêu tả trong thế so sánh với Mtao M xây. Tác giả dân gian thường miêu tả Mtao M xây trước để làm nền tôn vinh tài năng, sức mạnh của Đăm Săn. Cuộc chiến diễn ra trong bốn hiệp. Hiệp 1, Đăm Săn Đăm Săn nhường kể thù múa khiên trước; hiệp 2: cả hai cùng múa khiên, Mtao M xây chém trượt Đăm Săn; hiệp 3 Đăm Săn đớp được miếng trầu của vợ, đâm trúng Mtao M xây nhưng hắn không chết; hiệp 4: ông Trời mách nước Đăm Săn giết được kẻ thù . Vẻ đẹp Đăm Săn hiện rõ ngay từ khi chàng bước chân vào lãnh địa của mơ-tao Mơ-xây. Đăm Săn chủ động tự tin khiêu chiến, đến tận chân cầu thang nhà Mtao M xây thách đấu mặc dù kẻ thù có lợi thế đất nhà, giàu có, được trang bị vũ khí tinh xảo, có bề ngoài uy nghi đáng sợ. Tù trưởng Sắt hung bạo dù kiêu căng ngạo mạn cũng luôn phải dè chừng sự hiện diện của chàng. Hình ảnh Đăm Săn cùng những bạn bè đồng minh của chàng hiện lên dưới mắt kẻ thù thật dũng mãnh với khố màu sặc sỡ, đầu đội khăn đẹp cùng khí thế hừng hực “Gươm sáng như mặt trời. Thân mình ở trần như quả dưa, ở thế chờ sẵn như con sóc. Mắt sáng gấp đôi gấp ba mắt thường”. Hình ảnh so sánh thật đặc trưng đã làm đậm nét phi thường của người anh hùng. Tư thế ấy lại gắn liền hành động thách thức chặt ống tre thành ba khúc, xô đổ hàng rào hàm chứa sức mạnh tuyệt luân của chàng. Khi giáp chiến cùng Đăm Săn, dù ngôn ngữ sử thi miêu tả mơ-tao Mơ-xây cũng rất đẹp, rất dũng mãnh nhưng vẫn lộ ra sự khiếp nhược trước Đăm Săn. Lời nói của hắn với chàng lộ ra sự hèn nhát “đừng đâm ta lúc ta đang xuống nhé”. Đáp lại, Đăm Săn đã bộc lộ sự khinh bỉ kẻ thù bằng tư thế đàng hoàng của mình: “Tao không thèm đâm mày trước lúc mày xuống! Ngay con heo nái nhà mày tao cũng có thèm chém đâu!”.
Trong cuộc giao chiến, bất cứ lúc nào Đăm Săn cũng tỏ ra chủ động, tự tin, bình tĩnh, dũng mãnh, chiến đấu kiên cường, hành động kiên quyết. Chàng múa khiên rất khỏe, đẹp, nhanh: một lần xốc tới vượt một đồi tranh, một lần xốc tới vượt một đồi lồ ô, vun vút qua phía đông, phía tây; múa khiên như gió bão gió lốc, khiến chòi lẫm đổ lăn lóc, cây cối chết rụi, khiến ba lần quả núi rạn nứt, ba đồi tranh bật rễ bay tung. Nghệ thuật cường điệu đã cho thấy sức mạnh và tài năng phi thường của Đăm Săn.
Đăm Săn không hề đơn độc trong cuộc chiến vì danh dự này. Chính nghĩa thuộc về chàng khi các tù trưởng bạn hùng mạnh giúp chàng giành lại người vợ yêu quí. Đồng thời, chàng còn được sự trợ giúp của ông Trời. Người anh hùng sử thi luôn có mối quan hệ với lực lượng siêu nhiên. Sang hiệp thứ hai hắn đã đuối sức và cầu cứu Hơ Nhị ném cho hắn một miếng trầu nhưng cô đã không ném cho hắn mà ngược lại là dành cho chồng. Nhận được miếng trầu từ tay vợ sức mạnh của Đăm Săn càng tăng lên gấp bội chàng múa khiên như gió bão như lốc “núi ba lần rạn nứt ba đồi tranh bật rễ” cây giáo thần của Đăm Săn nhằm vào đùi, vào người Mtao Mxây mà phóng tới, mà đâm vào nhưng không thủng. Trận chiến đã lên đến đỉnh điểm khiến Đăm Săn thấm mệt. Bước sang hiệp giao đấu thứ hai, Đăm Săn vừa chạy, vừa mộng thấy ông trời, rồi được ông trời chỉ dẫn. Sáng tạo nên chi tiết kì ảo thú vị này, tác giả dân gian đã huyền thoại hóa người anh hùng sử thi để ca ngợi của chàng. Việc Đăm Săn được ông trời giúp đỡ không hạ thấp tài năng của chàng mà trái lại càng tăng thêm thanh thế uy danh của Đăm Săn. Nó chứng tỏ cuộc chiến của chàng là cuộc chiến chính nghĩa nên được thần linh trợ giúp. Tuy nhiên, ông trời cũng chỉ là người mách nước còn quyết định vẫn phụ thuộc hoàn toàn vào hành động trực tiếp của Đăm Săn. Bừng tỉnh sau lời “cố vấn” của ông trời, Đăm Săn càng nhanh nhẹn, quyết liệt và dứt khoát. Nhanh như chớp chàng “chộp ngay…kẻ địch” khiến cho “cái giáp của Mtao Mxây…loảng xoảng”. Hắn thảm bại, chạy trốn cầu xin Đăm Săn nhưng Đăm Săn không hề khoan nhượng. Chàng kể tội, kết án kẻ thù rồi “đâm phập…ngoài đường”. Hành động đó của chàng không hề thể hiện Đăm Săn là một kẻ dã man, khát máu, nó là lối hành xử quen thuộc, thường thấy ở các thủ lĩnh anh hùng thời cổ đại khi kẻ thù xúc phạm tới danh dự, điều thiêng liêng, cao quý nhất của họ.
Trái hẳn với Đăm Săn, Mtao Mxây rất kém cói, hèn nhát. Lúc đầu hắn huyênh hoang tự nhận mình là học trò của thần Rồng, là tướng quen đi xéo nát đất thiên hạ nhưng khi giao chiến thì hắn múa khiên lạch xạch như quả mướp khô, được nhường đánh trước thì đâm trượt Đăm Săn, khi yếu thế thì chạy trốn quanh chuồng lợn, chuồng trâu, khi bị thua thì cầu xin giữ lại tính mạng.
Trong đoạn giao chiến, Đăm Săn hiện lên là người anh hùng tài giỏi, quả cảm, giàu tinh thần thượng võ, Đăm Săn chính là kết tinh sức mạnh, vẻ đẹp, y chí, khát vọng của cả cộng đồng. Ngôn ngữ tả hành động chiến đấu của Đăm Săn giàu nhịp điệu, hình ảnh, chất thơ, sử dụng nhiều phép so sánh cường điệu, liệt kê trùng điệp dày đặc.
Sau khi chiến thắng, Đăm Săn không tiến hành giết chóc đẫm máu mà thuyết phục, kêu goi tôi tớ của Mtao m-xây theo chàng. Thái độ kêu gọi của chàng rất nhiệt thành, tận tình, vồn vã, thuyết phục ba lần, chàng trực tiếp đến gõ cửa từng nhà để kêu gọi. Lời kêu gọi thể hiện lý tưởng anh hùng của Đăm Săn: thống nhất các buôn làng, khát vọng hòa bình, phồn vinh, giàu mạnh, thống nhất lợi ích cá nhân chàng và lợi ích của cả buôn làng. Đáp lại lời kêu gọi của Đăm Săn, tôi tớ của M-tao M-xây nô nức đem theo của cải về với chàng. Điều đó thể hiện uy tín của Đăm Săn với cộng đồng, khát vọng hòa bình, giàu mạnh của chàng phù hợp với nguyện vọng chung của dân làng cũng như người Ê đê cổ đại.
Kết thúc trận đấu chàng về bản tổ chức ăn mừng. Lễ ăn mừng chiến thắng là một chuỗi những ngày hội dài “kéo dài hết mùa khô” và được tổ chức: linh đình và sang trọng; đông vui, nhộn nhịp; với đầy đủ phong tục tập quán của đồng bào Ê- đê Tây Nguyên. Nổi bật giữa đám đông hoan hỉ ấy tất yếu phải là người anh hùng Đăm Săn – tù trưởng hùng mạnh ít ai sánh kịp. Ngay cả trong không khí yên bình của cộng đồng, vẻ đẹp ấy vẫn nổi bật từ ngoại hình đến hành động: mái tóc dài cuồn cuộn thả xuống một cái chiêng, uống rượu không bao giờ say, ăn uống không bao giờ thấy no. Hơn thế nữa, ngôn ngữ phóng đại của sử thi đã so sánh chàng ngang sức mạnh thần linh: “Oai linh vang đến tận thần núi phía Đông, đến tận thần núi phía Tây”. Hình ảnh Đăm Săn sau chiến công này được mô tả phóng đại và như một điệp khúc vang vọng niềm tự hào về người anh hùng tiêu biểu của cộng đồng: “Và người ta bàn tán không cùng, rằng Đăm Săn quả thật là một tù trưởng dũng cảm, không bao giờ chịu lùi bước. Chàng ta mang chăn choàng trên vai, tay đeo vòng, cầm gươm chạm trổ sắc bén…Đăm Săn hùng cường ngay từ trong lòng mẹ”. Vẻ đẹp ấy chỉ có thể xuất hiện trong sử thi anh hùng, chỉ có ngôn ngữ sử thi mới đem lại những vẻ đẹp độc đáo đến thế! Và lần ăn mừng bấy giờ cũng là khúc khải hoàn ca của bộ tộc Đăm Săn cho ta thấy sự phát triển, giàu có, hùng mạnh của bộ tộc Đăm Săn sau khi chàng giành chiến thắng. Tô đậm và khắc sâu ý nghĩa thời đại của chiến tranh bộ tộc trong sự phát triển của cộng đồng.
Với ngôn ngữ trang trọng giàu hình ảnh giàu nhạc điệu cùng phép so sánh và cường điệu độc đáo, ngôn ngữ trang trọng, giàu hình ảnh, chất thơ, nhạc điệu, lời kể hấp dẫn qua chiến công của Đăm Săn tác phẩm đề cao hình tượng oai phong dũng mãnh đề cao tài năng đề cao hạnh phúc gia đình tha thiết với cuộc sống phồn vinh bình yên của cộng đồng của người anh hùng Đăm Săn qua đó làm nổi bật phẩm chất khát vọng cao đẹp của người xưa.
Đoạn trích đã đem lại cho ta những cách nhìn độc đáo về người anh hùng Đăm Săn trong chiến công bảo vệ buôn làng, đem lại bình yên cho bến nước. Lời kể chuyện hấp dẫn cùng ngôn ngữ miêu tả khoa trương tạo được dấu ấn đặc sắc, chứa đựng những giá trị nhân văn đặc trưng của sử thi. Sử thi anh hùng Đăm Săn quả thật đã hình thành ý thức và tình cảm cộng đồng vững bền của dân tộc Ê-Đê, thành di sản quí báu của Tây Nguyên và dân tộc Việt Nam, đánh dấu thời đại sử thi rực rỡ với vẻ đẹp “một đi không trở lại”.
Cảm nhận nhân vật đăm săn mẫu 5
Sử thi là một thể loại hay trong văn học Việt Nam, nó đã bộc lộ rõ những hình ảnh thể hiện những chi tiết hào hùng và mạnh mẽ nhất trong dân tộc, những anh hùng dân tộc nổi bật và làm nên những trang lịch sử vẻ vang đó là người anh hùng Đăm Săn.
Đăm Săn là người anh hùng của dân tộc sử thi, những hình ảnh của người anh hùng này đã hiện lên mạnh mẽ trong tác phẩm, các hình ảnh đó không chỉ đem lại cho con người nhiều những hình ảnh mạnh mẽ nhất cho dân tộc của mình. Người anh hùng của dân tộc đã hiện lên mạnh mẽ và nó tác động mạnh mẽ đến cuộc sống của những người dân ở đây, những hình ảnh trong dân tộc không chỉ để lại những hình ảnh sâu sắc nhất. Chi tiết ở đầu câu chuyện dẫn đến làm nổi bật người anh hùng này đó là Hơ Nhị bị bắt cóc, những hình ảnh đi cứu Hơ Nhị của Đăm Săn và sự thách thức của Đăm Săn và Mtao Mxay đã làm rõ lên hình ảnh và bóng dáng của dân tộc mình.
Hình ảnh của người anh hùng này nổi bật lên trong chi tiết đó là cuộc chiến đấu để cứu Hơ Nhị những trận đấu diễn ra mạnh mẽ và nó đã làm cho hình ảnh của vị anh hùng này nổi bật hơn, hình ảnh đó đã làm cho nhân vật này hiện lên trong những khoảnh khắc tuyệt vời nhất. Các hình ảnh về vị anh hùng này đã hiện lên trong những lần múa kiếm với Mtao Mxay, những cuộc chiến đấu mạnh mẽ và hình ảnh của Đăm Săn hiện lên trong từng khoảnh khắc, ở hiệp 1, Mtao Mxay tỏ ra kiểu ngạo và là người múa kiếm trước, nhưng trước những hình ảnh đó Đăm Săn vẫn rất bình tĩnh và ôn tồn, ở chi tiết đó cho chúng ta thấy về tính cách của vị anh hùng này, một người luôn bình tĩnh và lý trí trước kẻ thù, sự ôn tồn và bình tĩnh sẽ để cho vị anh hùng này giải quyết công việc tốt nhất, những hình ảnh kiêu ngạo và những cuộc múa kiếm của kẻ thù không làm cho lý trí của Đăm Săn lung lay.
Dùng lý trí để giải quyết công tốt công việc của mình cũng chính là giải quyết tốt công việc của toàn dân tộc, niềm tự hào về truyền thống dân tộc vẻ vang đã mang lại nhiều những ý nghĩa nhất định và những ảnh hưởng sâu sắc. Tiếp theo cuộc chiến đấu vẫn diễn ra sôi nổi và hàng loạt những hình ảnh thể hiện tài năng và phẩm chất của Đăm Săn đã hiện lên mạnh mẽ và nó tác động sâu sắc đến con người này, hình ảnh của vị anh hùng dân tộc nổi lên qua những bước múa kiếm mạnh mẽ và nó tác động sâu sắc đến hình ảnh của anh hùng này.
Khi múa kiếm những hình ảnh múa kiếm oai vệ và nó tác động sâu sắc đến hình ảnh của vị anh hùng này, những hình ảnh đó làm cho chân dung của vị anh hùng này nổi bật và hiện hữu mạnh mẽ nó không chỉ đem lại những hình ảnh đó cho cả dân tộc của mình. Những hình ảnh của dân tộc và nó đã tác động đến hình tượng của người anh hùng dân tộc, những hình dáng vẻ vang và nó đã hiện hữu lên thêm cho hình ảnh cuộc sống của cuộc sống những người anh hùng này, hình ảnh của dân tộc đã hiện hữu lên trên con người của Đăm Săn, Đăm Săn là một vị anh hùng anh dũng và lẫm liệt hình ảnh đó đã dựa trên những hình ảnh mạnh mẽ và tác động mạnh mẽ và nó trở nên vẻ vang và hùng vĩ lên trên con người của mình.
Đăm Săn có nhiều hình ảnh đẹp thông qua cuộc thách đấu với Mtao Mxay Đăm săn là một anh hùng dũng cảm, mạnh mẽ trước những gì mà Mtao Mxay nói, không có một đắn đo gì Đăm Săn đã nói ra những gì mà mình mong muốn, những hình ảnh đó đã tạo nên một người hùng dũng và tạo nên nhiều những ấn tượng sâu sắc trong long người đọc, hình ảnh người anh hùng này hiện hữu lên trên trong nhiều chi tiết và hình ảnh đó không chỉ mang lại cho con người những suy nghĩ nhất định, trước hình ảnh chiến đấu mạnh mẽ người anh hùng này đã làm nổi bật lên trong con người những hình ảnh hiện hữu sinh động và mạnh mẽ nhất, hàng loạt những hình ảnh đã thể hiện được điều đó đó là cuộc chiến một mất một còn giữa vị tù trưởng những hình ảnh mang những đặc trưng sâu sắc trong cuộc chiến đấu giữa các anh hùng của dân tộc sử thi.
Hình ảnh về người anh hùng Đăm Săn với dân làng, với chiến thắng trở về Đăm Săn trong lòng dân chúng đã thể hiện mạnh mẽ trong mỗi người dân trong làng, hình ảnh đó không chỉ đem lại sự tin tưởng tuyệt đối đối với Đăm Săn, niềm vui chiến thắng khi trở về và những cuộc chiến đã giành được nhiều thắng lợi vẻ vang, những cuộc chiến đấu đó không chỉ mang lại nhiều những điều vẻ vang và hạnh phúc đối với cuộc sống của mình, những hình ảnh đó đã tạo nên nhiều những hình ảnh mang đặc trưng nhất định đối với truyền thống của dân tộc sử thi. Những hình ảnh trên không chỉ làm nổi bật lên vị anh hùng của dân tộc ta mà đó là niềm tự hào vô bờ bến đối với những vị anh hùng của đất nước, truyền thống dân ta, và những chiến thắng đó đã đem lại nhiều thắng lợi và tự hào về truyền thống của dân tộc mình.
Đăm Săn là một niềm tự hào đối với sử thi, vị anh hùng này đã hiện lên trên trang văn của dân tộc những hình ảnh mang nhiều đặc trưng nhất, các hình ảnh đó đã tạo dựng nhiều những con người anh hùng thắng lợi của cuộc chiến đấu của dân tộc ta. Đăm Săn là một người có sức ảnh hưởng mạnh mẽ đối với dân tộc sử thi, nhờ chiến thắng được kẻ thù chính vì vậy Đăm Săn là một vị anh hùng dũng cảm và hết lòng vì dân chúng, tất cả những hình ảnh đó đã tác động mạnh mẽ đến truyền thống của dân tộc Việt Nam. Sự đoàn kết và tin tưởng vào vị tù trưởng đó đã đem lại những hình ảnh vẻ vang và có ý nghĩa nhất. Hình ảnh của những người anh hùng này không chỉ dừng lại ở cuộc chiến đấu với Mtao Mxây mà nó còn hiện hữu trong những giây phút vẻ vang trước dân làng, những đối thoại đó đã làm cho hình dáng và phẩm chất của anh hùng này được nâng cao.
Các hình ảnh tiếp theo của câu chuyện đã làm nổi bật được cuộc sống của vị anh hùng này đối với truyền thống của dân tộc ta, mỗi chúng ta rất tự hào về truyền thống của dân tộc. Trước thắng lợi của Đăm Săn các tù trưởng của dân tộc đã hội họp về đây để ăn mừng, và chung vui cùng cả dân tộc này. Nhờ chiến thắng đó mà Đăm Săn xây dựng được nhiều những tiếng vang trong cuộc đời, Đăm Săn thu hút được nhiều người tham gia và cùng vào đội của Đăm Săn, tinh đến thời điểm đó thì Đăm Săn đã thống lĩnh một số lượng người rất lớn và tạo dựng niềm tin mạnh mẽ cho con người.
Cuộc chiến đấu đó không chỉ đem lại cho mỗi người khi đọc câu chuyện này hiểu rõ được nhân vật Đăm Săn một người luôn luôn vì đất nước và có những ước muốn vẻ vang đối với dân tộc của chúng ta. Mỗi người khi đọc tác phẩm này có lẽ sẽ ấn tượng nhất đối với vị anh hùng Đăm Săn và nó mang lại nhiều những ý nghĩa quan trọng và tác động lớn mạnh nhất tới con người và hình ảnh của dân tộc đã hiện lên mạnh mẽ và nó mang nhiều ảnh hưởng to lớn đối với dân tộc Việt Nam. Hình ảnh của Đăm Săn đã làm nổi bật lên truyền thống vẻ vang của dân tộc và niềm tự hào về truyền thống của dân tộc sử thi, hàng loạt những chi tiết của bài đã thể hiện được điều đó và chúng ta nên tự hào về truyền thống của dân tộc ta.
Cảm nhận nhân vật đăm săn mẫu 6
Văn học dân gian Việt Nam, bên cạnh những bài ca dao trữ tình sâu lắng, bên cạnh những làn điệu chèo mượt mà làm mê đắm lòng người… còn có những áng sử thi hào hùng thể hiện sức mạnh và trí tưởng tượng tuyệt vời của con người. Người anh hùng Đăm Săn trong sử thi Đăm Săn qua đoạn trích Chiến thắng Mtao Mxây đã để lại trong lòng người đọc lòng yêu mến, khâm phục xen lẫn niềm tự hào về vẻ đẹp của sức mạnh thể chất, trí tuệ và tâm hồn cha ông tiên tổ của mình.
Đăm Săn là một tù trưởng giàu có và đầy sức mạnh. Bị Mtao Mxây cướp mất vợ, lòng tự trọng của một người con núi rừng, lòng tự trọng của một người tù trưởng đã cho chàng sức mạnh để đến nhà Mtao Mxây thách chiến. Trong cuộc chiến gay cấn và khốc liệt ấy, lòng dũng cảm, sự mưu trí và sức mạnh thể chất phi thường của người anh hùng Đăm Săn khiến bất cứ ai cũng cảm thấy khâm phục.Mtao Mxây cũng là một tù trưởng giàu có và mạnh mẽ. Chính Đăm Săn cũng cũng thừa nhận Ngôi nhà của lão tù trưởng nhà giàu này trông quả thật là đẹp và trông hắn dữ tợn như một vị thần. Với một tù trưởng như vậy, giao chiến với hắn ngoài chiến trường đã là một khó khăn, giao chiến tại nhà của hắn lại là một thử thách lớn hơn. Nhưng Đăm Săn đã dám “vào hang cọp” để đòi lại người vợ, đòi lại danh dự của mình. Chàng đến nhà Mtao Mxây thách thức “ta thách nhà ngươi đọ dao với ta đấy”, rồi hết lời khinh bỉ, mỉa mai cốt dụ hắn ra khỏi nhà để giao chiến. Sự can đảm đó thật hiếm có.
Con người chàng cũng thượng võ vô cùng. Kẻ thù không dám xuống thang bởi lẽ hắn sợ chàng đâm khi đang đi xuống. Khi Mtao Mxây đi xuống thang chính là lúc hắn sơ hở nhiều nhất. Những kẻ cơ hội, hèn hạ thường lợi dụng lúc ấy để tấn công kẻ thù (bản thân Mtao Mxây có lẽ cũng là một kẻ như vậy, nếu không tại sao hắn nghĩ đến việc Đăm Săn sẽ làm như vậy với hắn). Nhưng Đăm Săn thì khác. Chàng nói: “đến con lợn nái của nhà ngươi dưới đất, ta cũng không thèm đâm nữa là, đến con trâu của nhà ngươi trong chuồng ta cũng không thèm đâm nữa là”. Tinh thần ấy chỉ có thể có ở một tâm hồn cao thượng và một sức mạnh vững vàng.
Bước vào trận chiến, người đọc lại càng thêm khâm phục tài năng và sức mạnh của vị tù trưởng đầu đội khăn kép, vai mang túi da này. Trong khi Mtao Mxây múa khiên lạch xạch như quả mướp, hắn lại được cậu, được bác, được Thần Rồng dạy múa khiên đánh võ thì Đăm Săn tự học tất cả. Vậy mà chàng đã tự rèn cho mình một sức mạnh và tài năng làm trời long núi lở. Đăm Săn múa khiên một lần xốc tới, chàng vượt một đồi tranh… vượt một đồi lồ ô, chàng chạy vun vút… Chàng không chỉ mạnh mẽ về thể chất mà còn nhanh trí vô cùng. Mtao Mxây bảo Hơ Nhị quăng cho miếng trầu, hắn chưa kịp đớp lấy Đăm Săn đã nhanh hơn đón được từ đó sức mạnh của chàng tăng lên gấp bội. Người anh hùng toàn tài toàn trí không khỏi khiến lòng ta trầm trồ thán phục.
Sự tài giỏi, trí lực của Đăm Săn đâu chỉ được người người yêu mến. Con người ấy còn được thần linh hết lòng giúp đỡ. Sự thần thánh hoá chi tiết Đăm Săn được Trời giúp diệt Mtao Mxây cũng chỉ là một cách để bày tỏ lòng yêu mến con người phi phàm này.Giết chết Mtao Mxây, Đăm Săn không giết chóc thêm ai. Chàng thể hiện sự đôn hậu, nhân ái trong tiếng gọi tôi tớ kẻ thù về với mình. Kẻ mạnh thường khiến người khác phải sợ nhưng ở đây, trong đoạn trích này, sức mạnh của Đăm Săn lại được yêu mến. Bởi ở Đăm Săn không chỉ có sức mạnh của thể chất mà còn ánh lên vẻ đẹp của sức mạnh trong tâm hồn.
Ở những người anh hùng ngoài chiến trận, sa trường thường toát lên vẻ gân guốc, khô khan và cứng nhắc. Nhưng đến với Đăm Săn ta không khỏi ngạc nhiên, thích thú với vẻ ngoài vừa mạnh mẽ vừa dẹp đẽ của chàng. Mình chàng quấn tấm mền chiến, khoác áo chiến. Chân chàng bắp bằng xà ngang, đùi bằng ống bễ. Mắt chàng sáng long lanh – ánh sáng của trí tuệ, của sức mạnh, của lòng dũng cảm. Và có một chi tiết rất ấn tượng tóc (chàng) thả dài trên sàn, hứng tóc chàng ở dưới đất là một cái nong hoa’. Bên cạnh cái đẹp của sự gan góc, can trường ở Đăm Săn vẫn có những nét thật mềm mại, đáng mến.
Yêu mến, khâm phục vẻ đẹp của người anh hùng Đăm Săn khiến ta thấy tự hào, trân trọng hơn về cha ông, về quá khứ của tổ tiên người Ê đê. Hình ảnh của những Đăm Săn, Xinh Nhã… đã dựng dậy một thời kì xa xưa âm vang tiếng cồng chiêng, vang vọng tiếng voi gầm… và vang dội tiếng những con người anh hùng đi mở đất cho cộng đồng, dân tộc.
Cảm nhận nhân vật đăm săn mẫu 7
Với một kho tàng văn học phong phú của dân gian Việt Nam, thể loại sử thi được coi là một trong những thể loại văn học nổi tiếng nhất. Sử thi được viết theo phong cách tự sự, miêu tả chân thật về cuộc sống của nhân dân, với những bức tranh hoàn chỉnh về đời sống. Nhân vật chính trong sử thi thường là những anh hùng, tù trưởng. Một số sử thi nổi tiếng bao gồm Xinh Nhã, Đăm Săn,… Tuy nhiên, trong số những tác phẩm nổi tiếng này, sử thi Đăm Săn của dân tộc Ê-đê ở Tây Nguyên được biết đến rộng rãi nhất. Chiến thắng Mtao Mxây là một đoạn trích nổi bật trong sử thi này, miêu tả cuộc chiến của anh hùng Đăm Săn khi anh ta đánh bại tù trưởng sắt để giải cứu vợ. Đoạn trích này rất thành công khi khắc họa hình ảnh tuyệt vời của anh hùng Đăm Săn về ngoại hình và phẩm chất.
Nhân vật Đăm Săn ấn tượng đầu tiên là ngoại hình vô cùng thu hút. Những lời ra lệnh của anh hùng này được thốt ra với giọng nói hùng tráng, vang vọng khắp mọi nơi khi ra lệnh cho tôi tớ chuẩn bị lễ vật cũng thần, mời tất cả buôn làng, ra lệnh đánh chiêng trong khắp buôn làng. Tiếng kêu gọi của Đăm Săn có sức mạnh hiệu quả như tiếng tuyên bố mở hội dõng dạc, lan tỏa xa xôi và đem lại tiếng vang đầy mạnh mẽ trên khắp núi rừng. Ngoài ra, Đăm Săn còn sở hữu thân hình phi thường, vạm vỡ, đậm chất Tây Nguyên: “”Bắp chân chàng to bằng cây xà ngang, bắp đùi to bằng ống bễ, sức chàng ngang sức voi đực, hơi thở chàng ầm ầm, tựa sấm dạy, chàng nằm sấp thì gãy rầm rầm, chàng nằm ngửa thì gãy xà dọc. Chàng ăn không biết no, uống không biết say, trò chuyện không biết chán”.
Trong trận chiến, vẻ đẹp oai hùng của Đăm Săn được tái hiện một cách rõ ràng. Anh chiến đấu vì mục đích cao cả: giải cứu vợ, bảo vệ danh dự cá nhân và cộng đồng. Điều đặc biệt ở Đăm Săn là tính cách khôn ngoan và tỉnh táo của anh khi khiêu chiến với Mtao Mxây, Đăm Săn tỏ ra vô cùng tự tin và bản lĩnh. Đăm Săn rất tự tin dùng lời khích dụ và đe dọa để buộc kẻ thù phải rời khỏi hang ổ của mình. Trong khi giao chiến, Đăm Săn chiến đấu với tính chủ động và bình tĩnh. Đăm Săn thể hiện sự dứt khoát và kiên cường trong các hành động của mình. Anh ta vượt qua đồi tranh và đồi lồ ô một cách dễ dàng và mạnh mẽ. Khi múa khiên lần thứ hai, Đăm Săn càng thể hiện sự ghê gớm của mình bởi sức mạnh ấy chất chứa sự trừng phạt: “chàng múa trên cao gió như bão, chàng múa dưới thấp gió như lốc, chòi lẫm đổ lăn lóc, cây cối chết rụi, quả núi ba lần rạn nứt, ba đồi tranh bật rễ bay tung”. Đăm Săn luôn được sự giúp đỡ của thần linh và cộng đồng. Trong khi đó, Mtao Mxây thì thể hiện sự hèn nhát và kém cỏi. Trận chiến cho thấy Đăm Săn là anh hùng thực sự, với tài giỏi và tinh thần thượng võ. Vẻ đẹp của Đăm Săn là sự kết hợp của sức mạnh và khát vọng của cộng đồng.
Với tôi, tớ của Mtao Mxây, Đăm Săn đã đối xử với họ bằng lòng vị tha và nhân ái của một vị anh . Dù đã giết chết chủ nhân của họ là Mtao Mxây, Đăm Săn không hề giết luôn tôi, tớ của Mtao Mxây, mà thậm chí đã thuyết phục và kêu gọi họ đi theo mình. Nhờ lời kêu gọi đó, hình ảnh Đăm Săn càng trở nên lý tưởng hơn với tình yêu thương và khát khao thống nhất buôn làng, hòa bình, sự phồn vinh và giàu mạnh. Với sự nhiệt tình và lòng cao thượng của Đăm Săn, tôi, tớ của Mtao Mxây đã có cảm giác cảm kích vô cùng và đi theo chàng. Trong buổi lễ ăn mừng, Đăm Săn đã thể hiện hình ảnh của mình qua việc tôn kính thần linh và tổ tiên. Sau chiến thắng oanh liệt, Đăm Săn không quên sai tôi, tớ đi cúng tạ tổ tiên đã giúp sức cho chàng trong trận chiến ác liệt này.
Hình ảnh anh hùng Đăm Săn trong đoạn trích “Chiến thắng Mtao Mxây” được thể hiện một cách rõ ràng qua những từ ngữ trong sáng, trang trọng và đầy chất thơ nhàn điệu. Đoạn trích đó tôn vinh vẻ đẹp của một anh hùng dân tộc, một tù trưởng vì cả bộ tộc đánh bại kẻ thù và bảo vệ hạnh phúc của gia đình và sự sống của cả bộ tộc khỏi áp bức. Đăm Săn là một hình mẫu lý tưởng của cộng đồng người Ê-đê.
Cảm nhận nhân vật đăm săn mẫu 8
Sử thi Đăm Săn, cùng với những tác phẩm nổi tiếng như I-li-at, Ô-đi-xê trên thế giới, được coi là một trong những kho báu văn hóa thiêng liêng ở Việt Nam. Bộ sử thi này được dân gian tôn vinh và yêu mến bằng sự khát khao về một tương lai tươi đẹp. Hình tượng Đăm Săn, nhân vật chính của sử thi, được xây dựng bởi một bức tranh sử thi lãng mạn và hào hùng, tạo nên một vẻ đẹp đặc trưng của nền văn học dân tộc.
Để tạo nên vẻ đẹp mạnh mẽ, oai phong lẫm liệt, hình tượng Đăm Săn được miêu tả với sự phi thường và hiên ngang lãm liệt đúng với phong thái của một tù trưởng. Ngay từ lúc chân chàng bước vào lãnh địa của Mtao Mxây, vẻ đẹp của Đăm Săn đã được thể hiện rõ ràng. Ngay cả những tù trưởng sắt đáng sợ cũng phải e dè trước sự hiện diện của chàng, thậm chí có những tù trưởng lộ rõ vẻ bạt nhược đớn hèn trước một anh hùng như Đăm Săn. Hình ảnh của Đăm Săn xuất hiện trước mắt kẻ thù đầy dũng mãnh với khố màu sặc sỡ, đầu đội khăn đẹp và khí thế hừng hực: “Gươm sáng như mặt trời. Thân mình ở trần như quả dưa, ở thế chờ sẵn như con sóc. Mắt sáng gấp đôi gấp ba mắt thường.” So sánh này thực sự đặc trưng, làm nổi bật vẻ phi thường của người anh hùng. Cuộc đối đầu giữa Đăm Săn và Mtao Mxây là cơ hội để anh khẳng định tài năng và sức mạnh của mình, và vẻ đẹp phi thường của anh còn được bộc lộ rõ hơn. Bằng cách sử dụng thủ pháp tương phản, hình ảnh của Đăm Săn hiện ra như một người anh hùng dũng mãnh và thiện chiến. Trong tình cảm tôn vinh anh hùng, mọi cử chỉ, ngôn ngữ, hành động của Đăm Săn đều nổi bật hơn kẻ thù. Cuộc đối đầu này còn có màn thi tài múa khiên rất thú vị, trong đó Mtao Mxây khoác lác khi lời nói của hắn được minh chứng bằng tiếng khiên kêu lộc cộc, lộp cộp như tiếng những quả mướp đập vào nhau. Trong khi đó, Đăm Săn dập tắt nhuệ khí của Mtao Mxây bằng sức mạnh phi thường trong màn múa khiên độc đáo. Ngôn ngữ sử thi mô tả sức mạnh của anh ta đến đáng sợ: “Một bước nhảy, anh vượt qua mây đồi tranh. Một bước lùi, vượt qua mấy đồi mía. Tiếng gió khiên rít vù vù như giông bão, cây cối nhà cửa ở xung quanh cũng nghiêng ngả. Lần múa khiên thứ hai của anh ta còn ghê gớm hơn bởi dồn chứa sức mạnh trừng phạt Mtao Mxây.”
Sức mạnh của Đăm Săn được nâng cao nhờ sự giúp đỡ của người vợ Hơ Nhị, người đã ném trầu và thuốc cho anh để tăng cường sức lực. Hành động này của Hơ Nhị đồng thời thể hiện vai trò và sức mạnh của phụ nữ trong cộng đồng, trong chế độ mẫu hệ xưa. Sau khi đánh bại Mtao Mxây, Đăm Săn đã tổ chức một bữa tiệc ăn mừng, mời tất cả mọi người, từ già trẻ, gái trai đến tôi tớ trong buôn làng đều đến chung vui. Rượu thịt ăn uống không ngớt, tiếng chiêng, tiếng kèn, tiếng sáo vang lừng đã làm rộn ràng cả buôn làng. Sự đoàn kết, hạnh phúc, yên vui là mong muốn của nhân dân ta, và Đăm Săn trở thành biểu tượng cho khát khao đó. Cảnh tượng này vô cùng đáng mơ ước và người dân xung quanh đều nghe đến câu chuyện về vị dũng tướng hùng dũng, với tinh thần hiên ngang không sợ thương vong.
Bằng cách sử dụng những cách diễn đạt hào hùng và những chi tiết tường minh, so sánh sắc bén, ví von đặc sắc, câu chuyện về người anh hùng Đăm Săn được khắc họa với hình ảnh đẹp, oai linh và hùng dũng. Cách kể chuyện hấp dẫn cùng với ngôn ngữ miêu tả sắc nét đã tạo ra những ấn tượng sâu sắc, đầy giá trị nhân văn của sử thi. Người dân Tây Nguyên đã truyền tải tình yêu và niềm tự hào của mình vào câu chuyện này, cùng với những khát khao thầm kín của họ, tạo nên một viên ngọc quý giá trong kho tàng văn học Việt Nam.
Cảm nhận nhân vật đăm săn mẫu 9
Đoạn trích Chiến thắng Mtao Mxây là một trong những đoạn trích tiêu biểu nằm trong chương 34 của bộ sử thi Đăm Săn. Qua đoạn trích, ta không chỉ thấy được sức mạnh cộng đồng, con người Tây Nguyên mà còn cảm nhận được vẻ đẹp uy nghi, hùng tráng của người anh hùng sử thi. Điều đó được thể hiện rõ qua nhân vật người tù trưởng Đăm Săn với chiến công lẫy lừng.
Sức mạnh và tài năng của Đăm Săn trước hết được thể hiện qua cuộc đấu với Mtao Mxây. Cuộc đấu xảy ra khi Đăm Săn nghe tin vợ mình bị bắt, đó là ngòi nổ Mtao Mxây gây ra, Đăm Săn chủ động tới trước chân cầu thang của hắn để thách đấu. Vẻ uy nghi cùng những lời lẽ bản lĩnh, thách thức của chàng khiến Mtao Mxây phải sợ hãi, phân vân ” Xuống, giếng! Xuống, giếng!….hun cái nhà của người cho mà xem”.
Mtao Mxây đành chấp nhận bước xuống trong nỗi lo sợ bị Đăm Săn đâm lén, nhưng đời nào một anh hùng lại làm chuyện tiểu nhân, chỉ có kẻ bỉ ổi mới chực chờ người khác không để ý mà ra tay hành động “Sao ta lại đâm ngươi ta cũng không thèm đâm nữa là”. Rõ ràng trong lời nói của Đăm Săn đã thể hiện rõ khí chất của một bậc anh hùng, mạnh mẽ, dứt khoát và quyết liệt.
Khác với một Mtao Mxây hèn nhát, tiểu nhân, thích khích bác người khác mà thiếu bản lĩnh. Khi hắn bước xuống với xiêm áo lộng lẫy tựa vị thần, vũ khí sắc bén với gươm óng ánh cầu vồng trong cái dáng vẻ tần ngần do dự, bước đi mà chẳng dám thì cũng là lúc mà hình ảnh Đăm Săn được nổi bật hơn.
Bước vào trận chiến, Đăm Săn nhường cho hắn múa khiên trước, vậy mà hắn tìm cách để ép chàng mua trước bằng lời lẽ hiếu thắng, khoe khoang :” người mới là người múa trước đã gãy mất cánh”. Sau cùng hắn vẫn múa trước với những đường múa chán nản, ” kêu lạch xạch như quả mướp khô”, Đăm Săn vẫn đừng im nhìn hắn mua một cách khinh bỉ. Vậy mà hắn vẫn không thôi khoe khoang những vẻ vang của mình, còn Đăm Săn cứ việc múa những đường gươm đầy điêu luyện, thể hiện một tài năng xuất chúng của mình.
Sự đối lập giữa màn đấu kiếm đã cho thấy một Đăm Săn đầy hùng dũng trong chiến trận, một kẻ khó lòng ai có thể vượt qua. Nhìn thấy sức mạnh ấy của chàng, Mtao Mxây phải vội cầu cứu Hơ Nhị nhưng miếng trầu nàng trao lại bị Đăm Săn chụp được, lúc này sức mạnh và sinh lực của chàng càng tăng lên gấp bội. Rồi tiếp tục là những trận múa, những đòn đánh đuổi mạnh mẽ , thần tốc vào kẻ địch.
Được sự trợ giúp của ông Trời, Đăm Săn liền dùng chày mòn ném vào vành tai địch, truy đuổi đến cùng , hắn phải van xin cầu phúc, nhưng sự kiện quyết của Đăm Săn đã giết chết hắn, đầu Mtao Mxây bị đem bêu khắp đường.
Chiến thắng Mtao Mxây không chỉ là chiến thắng cá nhân mà còn là chiến công của cộng đồng. Bởi vậy mà khi Đăm Săn kêu gọi mọi người đi cùng đều được nhân dân tin tưởng đi theo “Ơ ngân chim sẻ, ơ vạn chim ngói….chúng ta về nào!”. Với những người vô tội, chàng không hề một chút mảy may trách móc, trái lại muốn họ cùng mình xây dựng một cộng đồng giàu mạnh, thịnh vượng hơn. Đó là vẻ đẹp của một tấm lòng lơn, tấm lòng rộng lượng vì nhân dân.
Không chỉ mang vẻ đẹp về tài năng, phẩm chất, ở Đăm Săn còn có cả vẻ đẹp về ngoại hình. Trong bữa tiệc thiết đãi mừng năm mới, Đăm Săn uy nghi và to lớn như một tướng lĩnh thư thái, một dũng tướng hào hùng “Chàng nằm trên võng….ở dưới đất là một cái nông hoa”, ” Ngực quấn chéo một tấm mền Đăm Săn vốn đã ngang tàng từ trong bụng mẹ”. Đánh tiếng Đăm Săn vang dội khắp mọi miền, đến cả vạn vật sông núi cũng phải kính trọng, nể phục. Cộng đồng trong tay Đăm Săn ngày một phát triển, giàu có chính là nhờ phúc phần và tài năng của vị tù trưởng anh minh.
Đăm Săn qua đoạn trích hiện lên là một người anh hùng đầy đẹp đẽ, một tù trưởng trách nhiệm, bản lĩnh. Hình ảnh Đăm Săn giúp em thêm tự hào hơn về lịch sử dân tộc, tin tưởng vào sức mạnh của chính nghĩa và cố gắng hoàn thiện, xây dựng bản thân mỗi ngày cả về trí tuệ và thể chất, xứng đáng là một ” tù trưởng” của xã hội mới hôm nay, xây dựng và cống hiến cho đất nước giàu mạnh.
Cảm nhận nhân vật đăm săn mẫu 10
Sử thi là thể loại văn học không quá xa lạ đối với con người ngày nay. Qua đây, ta được thấy nét đẹp truyền thống của nhiều nền văn hóa khác nhau cũng như hình tượng lớn lao của những người anh hùng. Một trong số đó phải kể đến “Sử thi Đăm Săn” của đồng bào Tây Nguyên. Vẻ đẹp của người anh hùng Đăm Săn, đặc biệt là qua trận chiến với Mtao Mxây, đã để lại rất nhiều ấn tượng cho độc giả.
Nhắc đến hình tượng người anh hùng trong sử thi, ta sẽ nghĩ ngay đến những con người đẹp đẽ với trí thông minh cùng sức mạnh thể chất vượt trội. Họ đại diện cho cái thiện để chiến đấu chống lại cái ác, mang đến công lí, sự bình yên cho dân chúng. Tương tự với “Sử thi Đăm Săn”, hình tượng người anh hùng Đăm Săn cũng bao gồm vẻ đẹp ngoại hình, sức mạnh cùng lí tưởng cao đẹp.
Về ngoại hình, Đăm Săn được miêu tả với hàng loạt các chi tiết như “Đôi mắt linh lợi như mắt chim ghếch ăn hoa tre”, “bắp chân to bằng xà ngang, bắp đùi to bằng ống bễ”, “hơi thở ầm ầm tựa sấm dậy”,… Biện pháp so sánh và nói quá khiến hình ảnh người anh hùng hiện lên vừa cao lớn, khỏe mạnh, vừa mang tầm vóc tựa như đấng thánh thần. Đăm Săn là người đứng đầu một bộ tộc, đại diện cho sức mạnh của cả bộ tộc đó. Vậy nên vẻ đẹp ngoại hình của chàng cũng phải vượt trội
Bên cạnh vẻ đẹp bề ngoài hơn người, Đăm Săn còn mang sức mạnh hơn người. Đối diện với Mtao Mxây, chàng không những không sợ hãi mà còn nhường cho đối thủ đi trước. Chứng kiến màn múa khiên của đối thủ, Đăm Săn bình thản chẳng chút dao động. Chàng phô diễn sức mạnh của mình trong trận đấu, khiến cho Mtao Mxây kinh hồn. Nào là “Một lần xốc tới, chàng vượt một đồi tranh. Một lần xốc tới nữa, chàng vượt một đồi lồ ô”. Rồi thì “Chàng chạy vun vút qua phía đông, vun vút qua phía tây”, “Chàng múa trên cao, gió như bão. Chàng múa dưới thấp, gió như lốc”, “Khi chàng múa chạy nước kiệu, ba quả núi lần rạn nứt, ba đồi tranh bật rễ bay tung”,… Hàng loạt chi tiết được liệt kê ra đã cho người đọc thấy rõ về sự phi thường của chàng Đăm Săn.
Không chỉ có vậy, người anh hùng Đăm Săn còn nổi bật lên với vẻ đẹp của nhân cách và lí tưởng cao cả. Biết tin vợ bị bắt, chàng tức tốc đi giải cứu. Một phần đó là vì tình yêu dành cho người vợ, phần khác là để bảo toàn danh dự, lòng tự tôn của chính mình cũng như của buôn làng. Chàng chủ động đến tận nhà Mtao Mxây để khiêu chiến, khảng khái thách thức một kẻ thù lớn mạnh. Sau khi thắng trận, chàng cũng thiện chí mà quay lại hỏi tôi tớ của Mtao Mxây xem có muốn đi cùng mình không. Đó chính là tấm lòng cao thượng, vị tha đáng quý của một đấng nam nhi, một bậc anh hùng.
Đoạn trích “Chiến thắng Mtao Mxây” đã không chỉ thành công về mặt nội dung mà còn có nghệ thuật xây dựng nhân vật đặc sắc. Hình tượng người anh hùng mang đậm chất sử thi đã được người người dân dựng nên, thể hiện khát vọng sánh ngang với thần linh của nhân dân khi xưa. Việc khắc họa nhân vật ở mọi khía cạnh như lời nói, suy nghĩ, hành động,… càng khiến người anh hùng Đăm Săn hiện lên rõ nét và chân thực hơn. Bên cạnh đó, nhân dân ta cũng đan cài, gửi gắm nhiều chi tiết hư cấu, kì ảo. Đồng thời, kết hợp linh hoạt các biện pháp tu từ như so sánh, nói quá,… Điều này vừa khiến nhân vật trở nên gần gũi, vừa tăng được sức hấp dẫn, lôi cuốn cho tác phẩm.
Tựu chung lại, có thể khẳng định người anh hùng Đăm Săn trong sử thi Ê-đê mang vẻ đẹp và sức mạnh không thua kém gì các vị thần trong sử thi Hy Lạp, La Mã cổ đại. Với hình tượng nhân vật mạnh mẽ, tài ba này, ta lại càng thấy rõ hơn tài năng, sức sáng tạo cũng như những ước mơ đẹp đẽ, cao cả của đồng bào Tây Nguyên khi xưa.
–
Trên đây VnDoc.com đã giới thiệu tới bạn đọc tài liệu: Cảm nhận về nhân vật Đăm Săn. VnDoc.com mời bạn đọc cùng tham khảo bài soạn bài lớp 10: Chiến thắng Mtao-Mxây và bài văn mẫu lớp 10: Phân tích nhân vật người anh hùng Đăm Săn trong đoạn trích Chiến thắng Mtao Mxây mà VnDoc.com đã sưu tầm, tổng hợp.
- Phân tích sử thi Đăm Săn
