Đau dạ dày là tình trạng xuất hiện sự tổn thương ở dạ dày. Cảm giác đau và khó chịu ở vùng bụng do bệnh dạ dày gây ra ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe, chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Đau dạ dày có thể xảy ra ở nhiều vị trí khác nhau trên vùng bụng, cụ thể:
Đau dạ dày vùng thượng vị (đau bụng trên rốn)
Vùng bụng thượng vị nằm ở trên rốn và phía dưới xương ức. Các cơn đau dạ dày vùng thượng vị có thể lan rộng ra sau lưng và ngực, gây đau tức ngực hoặc khiến bệnh nhân phải chịu đựng những cơn đau kéo dài âm ỉ trong nhiều giờ.
Trong đa số các trường hợp, cơn đau dạ dày vùng thượng vị sẽ bắt đầu xuất hiện ở 3 thời điểm chính như sau:
- Đau về buổi đêm và rạng sáng: Cơn đau thượng vị về đêm thường có chu kỳ lặp lại trong khoảng thời gian 1 đến 2 giờ sáng. Nguyên nhân chủ yếu là do sự tăng dịch acid dạ dày khi cơ quan này bị trống do đã tiêu hóa hết thức ăn..
- Đau khi đói: Tương tự như trường hợp đau bụng ban đêm, nguyên nhân đau khi đói là do dạ dày trống rỗng, dịch acid dạ dày tăng tiết sẽ gây đau. Vì vậy, người bệnh cần ăn theo nhiều bữa trong ngày để đảm bảo dạ dày không bị rỗng.
- Đau sau ăn: Nguyên nhân đau sau ăn đến từ việc dạ dày có các ổ viêm loét. Thức ăn đi vào sẽ ma sát và tác động đến vùng bị viêm loét và gây ra đau thượng vị sau ăn.
Ngoài đau dạ dày thượng vị, bệnh nhân cũng có thể có thêm các triệu chứng như ợ chua, ợ nóng, chán ăn, nóng rát phần bụng trên, đầy bụng,…
Theo các chuyên gia y tế, nguyên nhân gây đau thượng vị dạ dày chủ yếu đến từ:
- Vi khuẩn HP
- Sử dụng nhiều chất kích thích, đồ uống có cồn: rượu, bia, cafe, thuốc lá…
- Lạm dụng thuốc kháng viêm
- Chế độ sinh hoạt không lành mạnh: thường xuyên bỏ bữa, ăn quá nhanh, ăn quá no, ăn nhiều đồ cay nóng, ăn ít chất xơ, ít vận động…
- Bệnh lý hệ tiêu hóa: bất dung nạp lactose, loét dạ dày, viêm dạ dày tá tràng, trào ngược dạ dày.
Ngoài ra, bệnh nhân cũng cần lưu ý, đau bụng vùng thượng vị không chỉ là biểu hiện của đau dạ dày, mà còn có thể là dấu hiệu của bệnh viêm tụy, sỏi mật,…
Đau vùng giữa bụng
Nếu các cơn đau do đau dạ dày xảy ra tại vùng giữa bụng, xung quanh rốn, sau đó lan dần xuống vùng bụng bên phải. Khi đó, người bệnh sẽ cảm thấy bụng khó chịu kèm theo đầy bụng, buồn nôn, ợ chua…
Tùy theo từng trường hợp, diễn biến các cơn đau vùng bụng quanh rốn có thể khác nhau: đau từng cơn, đau quằn quại, đau âm ỉ, đau liên tục hoặc từng cơn, đau bụng kèm theo nhiều triệu chứng khác như đầy bụng, buồn nôn, ợ chua…
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến những cơn đau dạ dày xuất hiện xung quanh rốn. Các tác nhân chủ yếu có thể kể đến như:
- Các vấn đề liên quan đến tiêu hóa như khó tiêu khiến bụng bị chướng hơi, thường gặp sau khi ăn, kèm theo cảm giác tức bụng, bụng căng phồng, ợ chua…
- Vùng thượng vị dạ dày đau thường xuyên, kéo dài liên tục
- Rối loạn hệ tiêu hóa do vi sinh vật chui vào dạ dày, gây bất lợi cho quá trình phân hủy thức ăn và hoạt động của hệ vi khuẩn đường ruột
- Ngộ độc thức ăn
- Lạm dụng các loại đồ uống có gas, chất kích thích, rượu, bia,… là những chất phổ biến thường xuyên gây nên những cơn đau bụng.
- Giun chui vào các cơ quan trong ổ bụng, gây tắc nghẽn hoặc làm giảm quá trình hấp thu thức ăn.
- Một số bệnh lý dạ dày như: trào ngược dạ dày, thực quản, viêm dạ dày hành tá tràng, loét dạ dày, ung thư dạ dày,… hoặc bệnh lý đại tràng như viêm đại tràng cấp và mạn tính, ung thư đại tràng, co thắt đại tràng, đại tràng bị kích thích hoặc lồng đại tràng, hội chứng kích thích ruột….
Ngoài nguyên nhân do đau dạ dày – đại tràng, tình trạng đau ở vùng giữa bụng, quanh rốn cũng rất dễ bị nhầm lẫn sang bệnh viêm tụy, viêm hang vị dạ dày, sỏi thận, hoặc các bệnh phụ khoa khác
Đau bụng phía trên bên trái
Trong đa số các trường hợp, những cơn đau do bệnh đau dạ dày sẽ xảy ra tại vùng thượng vị trước, rồi lan rộng ra hai bên và cả khu vực sau lưng, đặc biệt cảm giác đau nhiều tại vùng bụng ở phía trên bên trái, đôi khi có thể xuất hiện những cơn đau dữ dội.
Ngoài ra, tình trạng đau bụng có thể chỉ bị đau một hoặc hai bên cạnh sườn và người bệnh bị đói, xót ruột, nóng bụng…
Khác với cơn đau bụng vùng thượng vị, triệu chứng đau phía trên bên phải hoặc bên trái thường thuyên giảm khi ăn no. Tuy nhiên, lúc ăn no, người bệnh có thể cảm thấy đầy bụng, buồn nôn và ợ chua.
Cơn đau dạ dày bên trái trên rốn kéo dài thường là những cơn đau do bệnh lý, Chính vì vậy, người bệnh không nên chủ quan bởi đây là dấu hiệu sớm để phát hiện, chẩn đoán và điều trị bệnh hiệu quả.
Vùng bụng bên trái trên rốn có chứa một phần ruột nên cơn đau ở vùng bụng này thường do bệnh lý hoặc bất thường ở ruột, bao gồm:
- Khó tiêu khiến người bệnh bị đau vùng bụng trên kèm theo trào ngược dạ dày, ợ nóng. Ngoài ra, cơn đau bụng thường xuất hiện sau khi ăn
- Viêm loét dạ dày cơn đau thường xuất hiện và nghiêm trọng hơn sau khi ăn hoặc buổi tối trước khi đi ngủ, dùng thuốc kháng acid có thể khắc phục tình trạng này
- Viêm ruột thừa: triệu chứng đi kèm là rối loạn đại tiện và sốt
- Viêm dạ dày ruột: thường người bệnh không chỉ đau bụng trái trên rốn mà bị đau toàn bộ vùng bụng kèm theo cảm giác cồn cào khó chịu, nôn ói, tiêu chảy,…
- Hội chứng ruột kích thích: với những cơn đau bụng ngắt quãng, kèm theo táo bón hoặc tiêu chảy và gây ra cảm giác chướng hơi khó chịu.
Bên cạnh đó, một số bệnh lý khác cũng có thể gây ra những cơn đau bụng bên trái phía trên, bao gồm: phì đại lá lách, Vỡ lách do chấn thương, sỏi thận, nhiễm trùng thận trái, viêm phổi, viêm màng phổi, viêm màng ngoài tim….
Đau dạ dày có nguy hiểm không?
Tình trạng đau dạ dày sẽ không quá nguy hiểm nếu được phát hiện và điều trị sớm bằng phương pháp phù hợp. Tuy nhiên, nếu người bệnh chủ quan, để bệnh diễn tiến trong thời gian dài mà không được điều trị sẽ gây ra những biến chứng nguy hiểm như:
- Viêm loét dạ dày tá tràng, viêm loét bờ cong nhỏ, viêm loét tá tràng,…
- Hẹp môn vị: khiến người bệnh đau nhiều khi nằm, nôn ra thức ăn cũ từ ngày hôm trước, dẫn đến cơ thể xanh xao, mệt mỏi, chán và ngại ăn, sút cân…
- Trào ngược dạ dày kéo theo nhiều biến chứng khác như: hẹp thực quản, viêm đường hô hấp,…
- Xuất huyết dạ dày khiến người bệnh trở nên xanh xao, mệt mỏi, thiếu máu và thậm chí có thể tử vong
- Thủng dạ dày làm cho thức ăn tràn vào ổ bụng gây viêm phúc mạc, khiến người bệnh đau dữ dội mà không thể giảm đau
- Ung thư dạ dày ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng của người bệnh
Chính vì cậy, các chuyên gia y tế khuyến cáo, nếu gặp phải tình trạng đau dạ dày, người bệnh không nên chủ quan không điều trị hoặc tự ý sử dụng thuốc mà chưa thông qua thăm khám với bác sĩ để tránh những biến chứng nguy hiểm.
Bên cạnh đó, ngay khi có những dấu hiệu bất thường như đau bụng, buồn nôn, nôn, mệt mỏi… người bệnh nên chủ động thăm khám với bác sĩ chuyên khoa để tìm ra nguyên nhân gây bệnh và có phương án điều trị phù hợp, giúp chữa khỏi bệnh một cách nhanh chóng và dứt điểm.
Xử trí như thế nào khi bị đau dạ dày?
Nếu cơn đau không quá nghiêm trọng hoặc không đi kèm triệu chứng bệnh lý nguy hiểm thì người bệnh có thể tự giảm đau tại nhà bằng một số cách như: Uống đủ nước, uống nước gừng, mật ong,… giữ ấm cơ thể, chườm ấm vùng bụng…
Đặc biệt, trước khi thăm khám để xác định bệnh chính xác, không nên tự ý sử dụng thuốc khi chưa có sự tư vấn từ bác sĩ.
Nếu cơn đau kéo dài, không thuyên giảm, không rõ nguyên nhân hoặc đi kèm với triệu chứng nguy hiểm như nôn liên tục không ngừng, đi tiêu có máu, nôn hoặc ho ra máu, ngất, mê sảng, sụt cân không rõ nguyên nhân, lạnh run, sốt cao… thì nên đến cơ sở y tế sớm, thăm khám với bác sĩ chuyên khoa để được thăm khám tìm nguyên nhân và điều trị kịp thời.
Đau dạ dày nên thăm khám ở đâu?
Hiện tại, Trung tâm Tiêu hóa – BVĐK Hồng Ngọc với nhiều ưu điểm vượt trội về chuyên môn và chất lượng dịch vụ, được đông đảo bệnh nhân tin tưởng lựa chọn để điều trị các bệnh lý về tiêu hóa và tầm soát ung thư dạ dày với:
- Trung tâm quy tụ đội ngũ bác sĩ tiêu hóa giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm: Tiến sĩ Đặng Thị Kim Oanh – Hội viên Hội Tiêu hóa Gan mật Thái Bình Dương, Ths. BS Lê Thị Vân Anh – hơn 30 năm kinh nghiệm từ BV Bạch Mai cùng đội ngũ bác sĩ được đào tạo chuyên sâu về tiêu hóa tại Nhật Bản, Hàn Quốc.
- Áp dụng công nghệ nội soi NBI sử dụng dàn máy Olympus CV-190 tiên tiến từ Nhật Bản giúp phát hiện sớm và chính xác các dấu hiệu bất thường tại các cơ quan thuộc hệ tiêu hóa
- Quy trình trước – trong – sau nội soi tiêu chuẩn an toàn
- Khám tiền mê với bác sĩ giàu kinh nghiệm, xét nghiệm đầy đủ đảm bảo chống chỉ định
- Dịch vụ chất lượng cao trong thăm khám tiêu hóa và thực hiện các ca tiểu phẫu như nội soi cắt trĩ; cắt polyp dạ dày, đại tràng, trực tràng; lấy dị vật đường tiêu hóa hay những ca đại phẫu như khâu lỗ thủng dạ dày, ruột non; cắt ruột thừa, túi mật; mở ống mật chủ lấy sỏi; cắt nang ống mật chủ; phẫu thuật nối mật ruột…
- Không gian sạch, thoáng, trải nghiệm tiện ích bệnh viện khách sạn 5*
- Nhân viên y tế chuyên nghiệp, chu đáo.
Trung tâm Tiêu hóa – Gan Mật – Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc:
- BV Hồng Ngọc Phúc Trường Minh, Số 8, Châu Văn Liêm, Nam Từ Liêm, Hà Nội
- BVĐK Hồng Ngọc – 55 Yên Ninh, Ba Đình, Hà Nội
- Phòng khám Hồng Ngọc Savico Long Biên – Tầng 3, tòa B, Savico Megamall, 07- 09 Nguyễn Văn Linh, Long Biên, Hà Nội
Đặt lịch trước để chọn Bác sĩ miễn phí và nhận ưu đãi riêng
Nếu quý khách có nhu cầu nhận tư vấn, đặt lịch khám tại Trung tâm Tiêu hóa – Bệnh viện Hồng Ngọc vui lòng liên hệ hotline 0911 908 856 hoặc đăng ký TẠI ĐÂY:
**Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Để biết chính xác tình trang bệnh, người bệnh cần tới các cơ sở y tế uy tín để được bác sĩ trực tiếp thăm khám và tư vấn phác đồ điều trị hiệu quả.
Theo dõi fanpage Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc để biết thêm thông tin bổ ích khác.
