Đau dạ dày là tình trạng bệnh lý nhiều người mắc phải. Nếu không được điều trị sớm. Bệnh có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe. Vì vậy, việc xác định nguyên nhân, theo dõi các triệu chứng để kiểm soát kịp thời là thực sự cần thiết. Hãy cùng đọc bài viết dưới đây để có thêm thông tin chi tiết về bệnh.
Đau dạ dày là gì?
Đau dạ dày là tình trạng người bệnh gặp phải các cơn đau âm ỉ, nóng rát hoặc tức tại vùng bụng trên do rối loạn vận động của dạ dày và có tăng tiết axit dịch vị dạ dày hoặc do dạ dày bị tổn thương vì nhiều nguyên nhân khác nhau.
Đau dạ dày có thể xuất hiện ở chính giữa bụng, cũng có thể lệch sang bên phải hoặc bên trái, sau đó lan ra sau lưng. Cơn đau có thể xuất hiện khi đói hoặc về ban đêm, cũng có thể đau sau khi ăn, khiến người bệnh cảm giác tức bụng, ấm ách không ăn được nhiều.
Cảm giác đau, khó chịu thường chỉ xuất hiện trong thời gian ngắn. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, cơn đau kéo dài và dữ dội, đây là dấu hiệu cảnh báo nhiều vấn đề sức khỏe nguy hiểm, người bệnh cần đến thăm khám với bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị phù hợp.
Nguyên nhân gây đau dạ dày
Theo các chuyên gia y tế, đau dạ dày có thể do nhiều nguyên nhân gây nên như thói quen sinh hoạt, chế độ dinh dưỡng, hoặc các bệnh lý tiêu hóa… cụ thể:
Thói quen ăn uống thiếu khoa học
Thói quen ăn uống không lành mạnh là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến chứng đau dạ dày, đặc biệt là với một số thói quen ăn uống điển hình như:
- Ăn uống không điều độ, không đúng giờ hoặc ăn quá khuya
- Ăn quá nhanh, ăn quá no hoặc để bụng trong trạng thái quá đói
- Ăn nhiều thức ăn chiên rán, cay nóng, đồ chua
- Vừa ăn vừa đọc sách, chơi game, học bài, xem tivi…
- Sử dụng các loại thực phẩm không đảm bảo vệ sinh (thực phẩm bẩn, ôi thiu…)
- Lạm dụng đồ uống có cồn, chất kích thích, thuốc lá…
Dị ứng và không dung nạp thực phẩm
Đối với một số trường hợp bị dị ứng và không dung nạp với một số loại thực phẩm nhất định cũng có thể dẫn đến tình trạng đầy hơi và đau dạ dày. Một số loại thực phẩm dễ gây dị ứng và bất dung nạp phải kể đến như:
- Sữa.
- Đậu phộng, đậu nành
- Lúa mì
- Động vật có vỏ (tôm, ốc, nghêu…)
- Cá
- Trứng
Nếu hệ tiêu hóa bị dị ứng hoặc không dung nạp một số loại thức ăn, đồ uống nhất định, người bệnh nên thăm khám với bác sĩ, thực hiện các xét nghiệm cần thiết để có kế hoạch ăn kiêng phù hợp. Đặc biệt, người bệnh không nên cố gắng để tiêu thụ những thực phẩm này để tránh tình trạng đau dạ dày trở nên nghiêm trọng hơn.
Stress và lo lắng kéo dài
Khi tâm lý căng thẳng, lo lắng sẽ khiến các hormone và chất dẫn truyền thần kinh trong cơ thể được giải phóng, gây ảnh hưởng tiêu cực đến nhu động ruột và hoạt động co bóp của dạ dày, dẫn đến hiện tượng đau bụng, ợ chua, đầy hơi… Ngoài ra, stress kéo dài còn có thể làm mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột, gây ra tình trạng đau dạ dày.
Loét dạ dày tá tràng
Hầu hết các trường hợp đều xuất phát từ nguyên nhân do vi khuẩn HP (Helicobacter Pylori) hoặc do bệnh nhân sử dụng các loại thuốc giảm đau chống viêm Non Steroid hoặc Aspirin. Bên cạnh đó, một số trường hợp loét dạ dày tá tràng khác còn có thể xuất phát từ các nguyên nhân hiếm gặp: bệnh Crohn, hội chứng Zollinger- Ellison…
Viêm cấp tính niêm mạc dạ dày tá tràng
Đa số các trường hợp thường xuất hiện sau khi uống nhiều rượu bia, ăn gia vị cay nóng hoặc cũng có thể do dùng thuốc giảm đau chống viêm Non Steroid hoặc Aspirin.
Chứng khó tiêu chức năng
Với chứng khó tiêu chức năng, thông thường bệnh nhân sẽ có triệu chứng đau, tức hoặc nóng rát tại vùng thượng vị, ăn nhanh no và ậm ạch sau khi ăn. Để điều trị, bác sĩ sẽ tiến hành nội soi dạ dày để xác định tình trạng niêm mạc, chỉ có viêm teo hay đã tiến triển thành viêm loét niêm mạc dạ dày, sau đó bác sĩ sẽ sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp với tình trạng của người bệnh.
Khối u ác tính tại thực quản dạ dày
Đau dạ dày cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo đối với ung thư vùng tâm vị thực quản, ung thư dạ dày… Những đối tượng có nguy cơ cao bao gồm: người hút thuốc lá và uống bia rượu, người từ trung niên, người có tiền sử viêm dạ dày, người có người thân trong gia đình có tiền sử mắc ung thư tiêu hóa….
Tác dụng phụ của thuốc
Một số thuốc thường dùng có thể gây khó chịu cho dạ dày và dẫn đến các rối loạn khác đối với hệ tiêu hóa. Đặc biệt, người bệnh nên cẩn trọng khi sử dụng những loại sau: thuốc giảm đau (Aspirin, Ibuprofen, Naproxen…), thuốc kháng sinh, thuốc giảm cholesterol, thuốc giảm đau Opioid, thực phẩm chức năng bổ sung sắt, thuốc điều trị ung thư……
Những dấu hiệu đau dạ dày điển hình
Đối với đa số các trường hợp, đau dạ dày thường 5 biểu hiện điển hình, bao gồm:
Đau bụng trên rốn hay còn gọi là đau thượng vị
Người bệnh sẽ cảm thấy đau âm ỉ và tức vùng bụng hoặc đau nóng rát, rất khó chịu. Đây là dấu hiệu thường gặp nhất đối với bệnh nhân bị đau dạ dày.
Vị trí đau dạ dày có thể từ bụng lên ngực hoặc lan ra cả sau lưng, thông thường cơn đau xuất hiện trong khoảng từ một đến hai tuần khi trong giai đoạn đầu của bệnh và tái đi tái lại.
- Đối với người bị đau dạ dày tá tràng, cơn đau bụng thường có liên quan đến bữa ăn và có tính chu kỳ
- Bệnh nhân bị viêm loét dạ dày tá tràng, cơn đau bụng thường có tính chu kỳ
- Đối với bệnh nhân bị loét tá tràng, cơn đau bụng sẽ xuất hiện khi đói
- Đối với bệnh nhân bị viêm loét dạ dày, khi ăn thức ăn vào sẽ cảm giác đau vùng thượng vị, nhưng khi đói lại không có cảm giác đau
- Đối với những người bị ung thư dạ dày, các cơn đau bụng không có tính chu kỳ mà kéo dài liên miên
Chán ăn, ăn không ngon miệng
Người bệnh bị đau dạ dày thường có dấu hiệu chán ăn thể hiện bởi lượng thức ăn bị giảm so với bình thường hoặc ăn kém ngon.
Nguyên nhân là bởi thức ăn được tiêu hóa chậm, sau khi ăn, người bệnh có thể cảm thấy chướng bụng, đầy bụng, cảm giác nặng nề, đau thượng vị, bỏng rát vùng thượng vị sau đó lan lên xương ức và gây cảm giác buồn nôn.
Ợ hơi, ợ chua, ợ nóng
Nguyên nhân của hiện tượng này là do hoạt động của dạ dày bị rối loạn nên thức ăn khó được tiêu hóa dẫn đến tình trạng bị lên men khiến bệnh nhân đau dạ dày bị ợ hơi, ợ chua. Người bệnh sẽ cảm thấy vị đắng hoặc chua khi thức ăn hoặc hơi lên tận trên họng hoặc chỉ lên nửa chừng, kèm theo đau ở vùng ức mũi hoặc sau xương ức.
Cảm giác buồn nôn, nôn
Thường xuất hiện ở người bệnh bị viêm dạ dày cấp, viêm loét dạ dày, xuất huyết dạ dày hay có thể là ung thư dạ dày. Khi người bệnh nôn nhiều sẽ kéo theo các biến chứng như rách niêm mạc thực quản, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
Ngoài ra, nôn nhiều còn có thể khiến bệnh nhân gặp phải tình trạng mất nước và điện giải trong dịch dạ dày xảy ra. Nặng hơn có thể dẫn đến hạ huyết áp, trụy tim mạch, người bệnh bị sút cân nhanh, thiếu máu, phù nề…
Chảy máu tiêu hóa
Đây là một dấu hiệu rất nghiêm trọng, có thể đe dọa tới tính mạng của người bệnh trong thời gian rất ngắn. Đây có thể là biểu hiện của nhiều bệnh lý nguy hiểm như: viêm dạ dày cấp do dùng thuốc, dạ dày tá tràng bị loét, tĩnh mạch thực quản bị vỡ do bệnh gan…. nghiêm trọng hơn là bị ung thư dạ dày.
Vì vậy khi thấy dấu hiệu này người bệnh cần ngay lập tức đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Khi bị chảy máu tiêu hóa, người bệnh sẽ có những biểu hiện như: nôn ra máu tươi hoặc máu đen, trong phân có lẫn màu đỏ tươi hoặc đi ngoài phân đen. Ngoài ra, người bệnh có thể sẽ cảm thấy choáng váng, hoa mắt, tụt huyết áp khi trong tình trạng mất máu cấp.
Biến chứng nguy hiểm do đau dạ dày
Đa số các triệu chứng của đau dạ dày sẽ xuất hiện đột ngột nhưng cũng có thể chữa khỏi chỉ sau một vài tuần, khi bệnh đau dạ dày vẫn ở giai đoạn cấp tính.
Tuy nhiên, nếu đau dạ dày đã tiến triển sang tình trạng mãn tính, cơn đau xuất hiện với tần suất thường xuyên và mức độ cũng nghiêm trọng hơn, khi đó bệnh nhân có thể sẽ phải đối mặt với một số biến chứng nguy hiểm như:
- Xuất huyết dạ dày
- Viêm loét dạ dày
- Thủng dạ dày
- Hẹp môn vị
- Ung thư dạ dày
Khi nào người bệnh đau dạ dày cần đi khám?
Đau dạ dày với các biểu hiện không đặc trưng có thể dễ dàng bị nhầm lẫn với bệnh lý nguy hiểm khác như viêm tụy cấp, spoir mật, bán tắc ruột… Vì vậy, khi có những dấu hiệu cảnh báo đau dạ dày, người bệnh cần đến cơ sở y tế để thăm khám ngay với bác sĩ chuyên khoa để được kiểm tra và điều trị kịp thời, đặc biệt là khi xuất hiện các triệu chứng nghiêm trọng sau:
- Cơn đau bụng dữ dội và xuất hiện đột ngột
- Tức ngực
- Khó thở
- Nôn ra máu hoặc chất lỏng có màu như cà phê
- Đi ngoài phân đen hoặc trong phân lẫn máu
- Giảm cân
- Táo bón hoặc tiêu chảy nhiều ngày không đỡ
- Có tiền sử bị nhiễm vi khuẩn HP hoặc trong gia đình có người đã từng bị bệnh ung thư đường tiêu hóa
Cách chẩn đoán đau dạ dày
Để chẩn đoán đau dạ dày, ban đầu, bác sĩ sẽ đặt ra một số câu hỏi về vị trí, mức độ cơn đau, những thay đổi trong phân, nước tiểu… để nắm rõ tình trạng bệnh lý hiện tại của người bệnh.
Sau đó, để có thể đưa ra kết luận chính xác và phương án điều trị phù hợp cho bệnh nhân, tùy theo từng trường hợp, bác sĩ sẽ quyết định sử dụng các phương pháp chẩn đoán cận lâm sàng như:
- Xét nghiệm công thức máu
- Xét nghiệm nước tiểu
- Siêu âm bụng
- chụp X quang bụng
- Chụp CT, cộng hưởng từ,
- Nội soi thực quản dạ dày
Sau khi xác định được nguyên nhân gây đau dạ dày, bác sĩ sẽ đưa ra phương án điều trị phù hợp dựa trên tình trạng bệnh cũng như thể trạng của người bệnh.
Vì vậy, người bệnh cần chú ý theo dõi tình trạng bệnh cùng những triệu chứng đi kèm và đến các cơ sở y tế uy tín, thăm khám với bác sĩ chuyên khoa sớm để nhanh chóng tìm ra nguyên nhân và phương pháp điều trị hiệu quả.
Ngoài ra, các chuyên gia y tế cũng khuyến cáo rằng, người bệnh đối không nên tự ý sử dụng thuốc để điều trị đau dạ dày mà không có sự tư vấn hay hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa. Việc sử dụng thuốc không đúng bệnh, không đúng liều lượng, có thể khiến tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn, đồng thời cũng có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm đến sức khỏe cũng như tính mạng người bệnh.
Bị đau dạ dày nên thăm khám ở đâu?
Hiện tại, Trung tâm Tiêu hóa – BVĐK Hồng Ngọc với nhiều ưu điểm vượt trội về chuyên môn và chất lượng dịch vụ, được đông đảo bệnh nhân tin tưởng lựa chọn để điều trị các bệnh lý về tiêu hóa và tầm soát ung thư dạ dày với:
- Trung tâm quy tụ đội ngũ bác sĩ tiêu hóa giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm: Tiến sĩ Đặng Thị Kim Oanh – Hội viên Hội Tiêu hóa Gan mật Thái Bình Dương, Ths. BS Lê Thị Vân Anh – hơn 30 năm kinh nghiệm từ BV Bạch Mai cùng đội ngũ bác sĩ được đào tạo chuyên sâu về tiêu hóa tại Nhật Bản, Hàn Quốc.
- Áp dụng công nghệ nội soi NBI sử dụng dàn máy Olympus CV-190 hiện đại từ Nhật Bản giúp phát hiện sớm và chính xác các dấu hiệu bất thường tại các cơ quan thuộc hệ tiêu hóa
- Quy trình trước – trong – sau nội soi tiêu chuẩn an toàn
- Khám tiền mê với bác sĩ giàu kinh nghiệm, xét nghiệm đầy đủ đảm bảo chống chỉ định
- Dịch vụ chất lượng cao trong thăm khám tiêu hóa và thực hiện các ca tiểu phẫu như nội soi cắt trĩ; cắt polyp trong nội soi, nội soi lấy dị vật, phẫu thuật nội soi cắt dạ dày, đại tràng, nội soi ngược dòng lấy sỏi mật…
- Không gian sạch, thoáng, trải nghiệm tiện ích bệnh viện khách sạn 5*
- Nhân viên y tế chuyên nghiệp, chu đáo.
Trung tâm Tiêu hóa – Gan Mật – Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc:
- BV Hồng Ngọc Phúc Trường Minh, Số 8, Châu Văn Liêm, Nam Từ Liêm, Hà Nội
- BVĐK Hồng Ngọc – 55 Yên Ninh, Ba Đình, Hà Nội
- Phòng khám Hồng Ngọc Savico Long Biên – Tầng 3, tòa B, Savico Megamall, 07- 09 Nguyễn Văn Linh, Long Biên, Hà Nội
Đặt lịch trước để chọn Bác sĩ miễn phí và nhận ưu đãi riêng
Nếu quý khách có nhu cầu nhận tư vấn, đặt lịch khám tại Trung tâm Tiêu hóa – Bệnh viện Hồng Ngọc, vui lòng liên hệ hotline 0911 908 856 hoặc đăng ký TẠI ĐÂY:
**Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Để biết chính xác tình trang bệnh, người bệnh cần tới các cơ sở y tế uy tín để được bác sĩ trực tiếp thăm khám và tư vấn phác đồ điều trị hiệu quả.
Theo dõi fanpage Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc để biết thêm thông tin bổ ích khác.
