Lựa chọn làm cha mẹ bằng cách xin tinh trùng thường được chỉ định với những trường hợp người chồng không có tinh trùng hoặc phụ nữ độc thân, các cặp đôi đồng tính nữ muốn làm mẹ đơn thân. Vậy xin tinh trùng để có con cần thủ tục và quy trình như thế nào?
Xin tinh trùng là gì?
Xin tinh trùng là một thuật ngữ trong y học dùng để chỉ việc vận động 1 người nam khỏe mạnh hiến tinh trùng nhằm mục đích giúp phụ nữ đơn thân hoặc các cặp vợ chồng vô sinh do yếu tố nam giới (cụ thể là không thể có tinh trùng chính chủ) bằng cách sử dụng các phương pháp kỹ thuật hỗ trợ sinh sản (ART) như thụ tinh nhân tạo IUI hoặc thụ tinh trong ống nghiệm IVF.
Ai cần xin tinh trùng?
Xin tinh trùng giúp mang lại cơ hội mang thai cho những người không thể mang thai theo cách thông thường. Có hai trường hợp có thể lựa chọn hình thức xin tinh trùng gồm: (1)
- Vợ chồng hiếm muộn con: xin tinh trùng thường chỉ định cho những cặp vợ chồng vô sinh hiếm muộn mà nguyên nhân đến từ người chồng như có tổn thương không thể hồi phục ở cơ quan sinh sản (ví dụ vấn đề về nội tiết tố, khiếm khuyết di truyền hoặc không tìm thấy tinh trùng sau khi thực hiện các phẫu thuật tìm tinh trùng)
- Phụ nữ có nhu cầu làm mẹ đơn thân hoặc các cặp đôi đồng tính nữ mong muốn có con thông qua sự hỗ trợ của biện pháp hỗ trợ sinh sản.
Dù thuộc đối tượng nào thì người xin tinh trùng cần cân nhắc liệu mình có đủ khả năng tài chính cũng như năng lực tâm lý – xã hội để có thể nuôi dưỡng, chăm sóc và dạy dỗ em bé sinh ra.
Thủ tục xin tinh trùng tại bệnh viện
Thủ tục sẽ được thực hiện khi khách hàng có dự định hoặc chỉ định xin tinh trùng. Với trường hợp cặp vợ chồng hiếm muộn muốn xin tinh trùng cần chuẩn bị các giấy tờ để chứng minh chồng không còn khả năng sinh sản do vấn đề về tinh trùng hoặc các bất thường di truyền không thể khắc phục (ví dụ Hội chứng Down). Còn đối với trường hợp làm mẹ đơn thân thì cần giấy xác nhận bạn đang độc thân. (2)
Để thực hiện xin tinh trùng, người có nhu cầu cầu vận động một nam thanh nhiên trên 20 tuổi tình nguyện thực hiện việc hiến tinh trùng. Ở Việt Nam, việc sử dụng mẫu tinh trùng sẽ được thực hiện trên nguyên tắc vô danh, vì vậy sau khi qua các bước kiểm tra, sàng lọc người nam hiến tinh đáp ứng được các nhu cầu thì mẫu tinh trùng của người hiến tinh sẽ được nhận vào ngân hàng và được “tráo đổi” với một mẫu khác nhằm đảm bảo tính bảo mật.
Người hiến và người nhận được mẫu sẽ không biết thông tin liên lạc của nhau. Và người hiến tinh trùng hoàn toàn được miễn trừ các nghĩa vụ pháp lý đối với em bé được sinh ra từ tinh trùng hiến tặng (nếu có).
Tham khảo: Thủ tục xin trứng tại bệnh viện
Quy trình xin tinh trùng diễn ra như thế nào?
Quy trình xin tinh trùng sẽ được diễn ra theo các bước như sau: (3)
- Tìm người để hiến tinh trùng: người hiến tinh trùng là nam giới trên 20 tuổi có thể là người quen hoặc là bất kỳ người nào sẵn sào thực hiện hiến tặng tinh trùng. Người này có thể là người cận huyết thống với cả hai vợ chồng vì mẫu tinh trùng sử dụng điều trị sẽ được hoán đổi với ngân hàng tinh trùng. Bác sĩ sẽ không sử dụng mẫu tinh trùng của người hiến tặng để điều trị cho người xin tinh trùng.
- Để đáp ứng điều kiện hiến tinh trùng, người hiến tinh sẽ được bác sĩ thăm khám và thực hiện các chỉ định xét nghiệm cần thiết như:
- Khai thác về tiền sử bệnh tật và thói quen sinh hoạt bao gồm cả thói quen về hoạt động tình dục. Người hiến/tặng tinh trùng cần cung cấp thông tin đầy đủ, chính xác để việc sàng lọc đạt hiệu quả cao nhất. Ngay cả trong trường hợp khi người hiến/tặng không thông qua bước sàng lọc thì họ cũng sẽ được bác sĩ tư vấn đầy đủ để cải thiện và nâng cao chất lượng sống.
- Tiền sử gia đình: đây là vấn đề mà các bác sĩ cũng sẽ yêu cầu người hiến/tặng tinh trùng cung cấp. Tiền sử bệnh tất của gia đình ít nhất hai thế hệ gồm cha mẹ, anh chị em ruột cần được cung cấp chi tiết. Bởi vì một số bệnh lý di truyền có thể phát hiện qua việc cung cấp tiểu sử của gia đình và có khả người hiến/tặng tinh trùng mang gen bệnh di truyền đó. Trường hợp này người hiến/tặng không đủ điều kiện hiến mẫu tinh trùng hoặc phải làm thêm các đánh giá và xét nghiệm chuyên sâu hơn.
- Tinh dịch đồ: là bước quan trọng để kiểm tra chất lượng tinh trùng. Mẫu tinh dịch để xét nghiệm thường được lấy ở phòng khám nam khoa bằng phương pháp thủ dâm. Người hiến tinh trùng trước khi làm tinh dịch đồ cần kiêng xuất tinh từ 2-7 ngày để mẫu tinh dịch dùng để làm xét nghiệm được đánh giá chính xác nhất.
- Các xét nghiệm máu: đây là nhóm xét nghiệm quan trọng để loại trừ nguy cơ gây ra các bệnh lý cho trẻ được sinh từ mẫu tinh trùng hiến tặng. Xét nghiệm máu bao gồm: công thức máu, kiểm tra nhóm máu, kiểm tra HIV, bệnh viêm gan siêu vi B, C, bệnh lậu, bệnh giang mai. Trong đó, xét nghiệm HIV sau 3 tháng sẽ được lấy mẫu lần cuối, người hiến tinh trùng phải quay lại xét nghiệm lần 2 để loại trừ việc nhiễm HIV ở giai đoạn cửa sổ.
- Tư vấn tâm lý: đây là bước quan trọng trong việc hiến/tặng tinh trùng để đảm bảo người hiến tinh trùng có đủ nhận thực về việc sẽ trở thành nhằm đảm bảo người hiến tinh trùng có đủ nhận thức tâm lý về việc trở thành cha sinh học của một em bé không bao giờ biết mặt. Đồng thời việc khám tâm lý cũng đảm bảo người hiến/tặng tinh trùng hiểu được trách nhiệm đạo đức và pháp lý khi thực hiện hiến tinh trùng.
- Nếu quá trình sàng lọc, thăm khám cho kết quả bình thường thì quy trình hiến tinh trùng sẽ được hoàn tất. Mẫu tinh trùng của người hiến tặng sẽ được thu nhận và mã hóa sau đó lưu trữ trong ngân hàng tinh trùng.
- Các cặp vợ chồng hoặc người phụ nữ có nhu cầu xin tinh trùng để thực hiện hỗ trợ sinh sản sẽ được nhận một mẫu tinh trùng khác với tinh trùng của người hiến tặng ở ngân hàng tinh trùng theo nguyên tắc vô danh. Đồng nghĩa với việc, người nhận tinh trùng và chủ của mẫu tinh trùng sẽ không biết thông tin của nhau.
Trước khi xin tinh trùng có cần chuẩn bị gì không?
Trước khi xin tinh trùng để có con thì cần chuẩn bị những gì là vấn đề mà nhiều người thắc mắc. Theo bác sĩ Lê Đăng Khoa “Việc thăm khám là điều bắt buộc để đảm bảo cặp vợ chồng hoặc người phụ nữ độc thân phù hợp và có đủ khả năng để mang thai và nhận mẫu tinh trùng. Thông thường, các bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám và chỉ định các xét nghiệm cần thiết như:
- Khai thác tiền sử bệnh tật, thói quen sinh hoạt: cặp vợ chồng/người phụ nữ độc thân nhận tinh trùng sẽ được yêu cầu cung cấp đầy đủ chi tiết về tiền sử bệnh tật của bản thân (cặp vợ chồng/người phụ nữ độc thân) và gia đình.
- Việc khai thác tiền sử bệnh tật cũng phần nào giúp xác định được các nguyên nhân gây nên tình trạng hiếm muộn kèm theo ngoài yếu tố nam, từ đó giúp việc chẩn đoán và điều trị có kết quả cao nhất.
- Các xét nghiệm máu: cặp vợ chồng/người phụ nữ độc thân được chỉ định thực hiện các xét nghiệm máu theo bộ xét nghiệm thụ tinh trong ống nghiệm.
- Tư vấn tâm lý: nhằm đảm bảo cặp vợ chồng/người phụ nữ độc thân có đủ nhận thức tâm lý về việc nhận tinh trùng vô danh từ ngân hàng tinh trùng.
- Cặp vợ chồng/phụ nữ đơn thân xin tinh trùng có trách nhiệm thanh toán mọi chi phí cho người được vận động hiến tinh trùng.
Biến chứng có thể xảy ra
Biến chứng xảy ra do hiến tặng tinh trùng hầu như không có, quy trình này gần như không có một nguy cơ nào cho sức khỏe. Trên thực tế, người hiến tinh trùng thường lo ngại đến các vấn đề hiến tặng có thể gây ra hôn nhân cận huyết.
Tuy nhiên, theo tinh thần quy định tại Nghị định số 10/2015/NĐ-CP ngày 15/03/2015 của Chính phủ, mỗi nam giới chỉ được hiến/tặng tinh trùng duy nhất một lần và chỉ được sử dụng cho một lần mang thai thành công, vì vậy nguy cơ cận huyết gần như bằng 0.
Cặp vợ chồng/phụ nữ đơn thân khi thực hiện các biện pháp hỗ trợ sinh sản bằng việc xin tinh trùng cần có trách nhiệm thực hiện chi trả các khoản phí cho người hiến/tặng tinh trùng. Khoản phí này sẽ được chi trả để bù lại khoảng thời gian cũng như các bi phí phát sinh trong quá trình mà người hiến/tặng tinh trùng trải qua.
Quy định của Việt Nam về vấn đề xin tinh trùng
Để thực hiện việc xin tinh trùng cần phải tuân thủ theo quy định của Pháp luật Việt Nam theo Nghị định số 10/2015/NĐ-CP ngày 15/03/2015 của Chính phủ Quy định về sinh con bằng kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm và điều kiện mang thai hộ vì mục đích nhân đạo và quy định khác có liên quan và của trung tâm IVFTA-HCM, người hiến/tặng tinh trùng bắt buộc đảm bảo đủ các yếu tố sau:
- Nam giới hiến/tặng tinh trùng phải đủ 20 tuổi trở lên, trước khi hiến/tặng tinh trùng phải được thăm khám và thực hiện các xét nghiệm để đảm bảo không mắc bệnh lý di truyền cho thế hệ sau, người hiến tặng tinh trùng không mắc các bệnh lý về tâm thần hoặc bệnh khác mà không thể nhận thức hoặc làm chủ được hành vi của mình.
- Người hiến tinh trùng đảm bảo tự nguyện và Chỉ thực hiện hiến tinh trùng tại Trung tâm Hỗ trợ sinh sản IVFTA-HCM. Đồng nghĩa với việc, người hiến tinh trùng chỉ tình nguyện hiến cho một trung tâm duy nhất, nơi được Bộ Y tế cấp phép được thực hiện các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản.
- Tinh trùng hiến/tặng sau hiến tặng chỉ được dùng cho một người. Trong trường hợp cặp vợ chồng/người phụ nữ độc thân sinh con không thành công nhưng không có nhu cầu sử mẫu còn lại, mẫu tinh trùng sẽ được hủy (lưu ý: tinh trùng dư không cho cặp vợ chồng khác sử dụng). Trường hợp sinh con thành công (một em bé) thì mẫu tinh trùng chưa sử dụng sẽ được hủy.
Quy trình hiến/tặng tinh trùng tại IVFTA-HCM (theo điều 4 Nghị định 10/2015/NĐ-CP về điều kiện của người hiến/tặng tinh trùng)
Hiến/tặng tinh trùng là một quy trình mà người đàn ông hiến tặng mẫu tinh dịch (tiết ra trong quá trình xuất tinh) – nhằm mục đích giúp đỡ thụ thai cho một phụ nữ đơn thân hoặc một cặp vợ chồng hiếm muộn.
Việc sử dụng tinh trùng hiến/tặng được gọi là sinh sản có sự hỗ trợ của người tình nguyện (sinh sản có bên thứ ba).
IVFTA-HCM cam kết về nguyên tắc vô danh (không cung cấp tên, tuổi, địa chỉ và hình ảnh người cho tinh trùng), đảm bảo hoán đổi mẫu ngẫu nhiên với mẫu tinh trùng được vận động bởi người nhận.
Tại IVFTA-HCM việc hiến tặng – xin tinh trùng được hoạt động theo đúng yêu cầu nghiêm ngặt của Bộ y tế. Quy trình cho và nhận tinh trùng được kiểm soát gắt gao, đủ điều kiện mới được nhận mẫu. Trong quá trình sử dụng ngân hàng tinh trùng, các cặp vợ chồng/phụ nữ muốn làm mẹ đơn thân và người hiến tặng sẽ được giải đáp chi tiết về quy trình hoạt động, những vấn đề liên quan và được tư vấn tâm lý trước khi thực hiện.
IVFTA-HCM là một trong những đơn vị hỗ trợ sinh sản hàng đầu tại Việt Nam, với trang thiết bị hiện đại, hệ thống phòng lab, khu lưu trữ tiên tiến giúp việc tiếp nhận, xử lý và lưu trữ mẫu tinh trùng an toàn, đảm bảo chất lượng.
Hiện nay IVFTA-HCM đã triển khai ngân hàng tinh trùng, khách hàng quan tâm đến điều trị hiếm muộn hoặc các vấn đề liên quan đến ngân hàng tinh trùng có thể liên hệ:
Hy vọng những thông tin trên đã cung cấp đầy đủ về vấn đề xin tinh trùng, thủ tục xin tinh trùng cũng như quy trình xin tinh trùng để làm mẹ đơn thân. Nếu có thắc mắc, khách hàng có thể liên hệ IVFTA-HCM để được giải đáp.