Bạn là một tín đồ đam mê thạch sương sâm mát lành cho ngày hè nóng bức mà không biết phải tìm mua ở đâu? Đừng lo lắng, hôm nay Nông nghiệp phố sẽ hướng dẫn bạn cách trồng sương sâm tại nhà để khi thèm là có ngay chẳng cần kiếm đâu xa xôi nhé!
1. Đặc điểm của dây sương sâm bạn đã biết chưa?
Dây sương sâm còn gọi là lá mối, dây xanh leo, dây xanh ba nhị, xanh tam, sâm sâm… có tên khoa học Tiliacora triandra. Sương sâm có nguồn gốc từ Đông Nam Á và mọc nhiều ở Campuchia, Lào, Thái Lan, Việt Nam. Chúng thường mọc trong rừng, trên núi đá vôi, tới độ cao 300 m.
Sương sâm có 2 loại là sương sâm trơn và sương sâm lông. Sương sâm là loài dây leo, lá có hình quả tim, có phiến xoan, màu xanh lục. Sương sâm lông thì là có nhiều lông tơ nhỏ, Sương sâm trơn hay sương sâm bóng thì lá nhẵn và không có lông tơ.
Hoa có màu trắng nhỏ xinh xắn, mọc thành từng chùm. Trái và hạt tròn to bằng hạt ngọc trai, khi chín có màu đỏ, tím hoặc vàng rất sặc sỡ.
Sương sâm có rễ là rễ cọc cắm sâu vào trong đất. Rễ có sức sống mạnh mẽ và đặc biệt là có tính mát.
2. Công dụng tuyệt vời của sương sâm
Sương sâm có tính hàn, vị thanh mát chứa một lượng lớn các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể như vitamin A, beta-carotene, phốtpho, polyphenol, flavonoid, ancaloit, canxi, sắt… Vì vậy đây chính là một thực phẩm có rất nhiều công dụng được mọi người ưa chuộng.
a. Làm mát, thanh nhiệt, giải độc gan
Sương sâm mang tính hàn lại có vị thanh mát nên đây chính là lí do mà nó được rất nhiều người ưa chuộng. Chỉ cần một ly nước hay thạch sương sâm giữa trưa hè oi bức cũng đủ làm cho cơ thể bạn cảm thấy sảng khoái bất tận rồi đúng không nào.
Đồng thời sương sâm còn giúp giải độc, làm mát gan, tạo điều kiện cho gan loại bỏ độc tố một cách nhanh chóng và hiệu quả hơn.
b. Hạ sốt một cách tự nhiên
Sốt là một căn bệnh phổ biến trên thế giới và hầu như bất cứ ai cũng có thể gặp phải trong đời. Khi bạn bị sốt nhiệt độ cơ thể có thể tăng nhanh chóng, để giảm nhiệt độ cơ thể một cách tự nhiên, lá sương sâm chính là lựa chọn thông minh.
Tuy nhiên nếu sốt quá cao sử dụng lá sương sâm không hiệu quả thì bạn nên trực tiếp gặp bác sĩ để đảm bảo an toàn ngay nhé!
c. Ngăn chặn sự phát triển của các tế bào ung thư
Nhờ hàm lượng flavonoid dồi dào mà lá sương sâm có khả năng ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị ung thư. Flavonoid là hoạt chất chống oxy hoá mạnh mẽ, bên cạnh giúp hấp thụ vitamin C, chúng còn giúp hệ miễn dịch ngăn ngừa và đảo ngược sự mất cân bằng oxy hóa.
Do đó nếu muốn hạn chế khả năng mắc ung thư thì lá sương sâm chính là một sự lựa chọn an toàn cho thực đơn của bạn đó.
Ngoài những tác dụng trên thì theo y học cổ truyền, cây sương sâm thường có tác dụng giúp nhuận tràng, giải táo bón, tiêu độc và kiết lỵ. Đồng thời, loại cây này còn được dùng để chữa các bệnh lý liên quan đến huyết áp, gan, tăng cholesterol hoặc bệnh dạ dày…
Điều đó thật kì diệu đúng không nào, vậy thì chúng ta còn chần chờ gì nữa không bắt tay ngay vào việc trồng một giàn sương sâm ngay thôi nào!
3. Hướng dẫn trồng sương sâm cực dễ tại nhà mà ai cũng làm được
Sương sâm có thể trồng được quanh năm, tuy nhiên thời điểm tốt nhất là đầu mùa mưa khoảng tháng 5-6 âm lịch.
a. Chuẩn bị đất trồng
Đối với cây sương sâm thì bạn nên chọn đất tơi xốp, đặc biệt là phải khả năng giữ nước và thoát nước tốt. Bạn có thể phối trộn đất theo công thức 3 đất sạch : 3 phân trùn quế : 2 giá thể trấu hun : 2 giá thể mụn dừa.
Sau khi trộn giá thể trồng bạn có thể bổ sung thêm chế phẩm nấm Tricoderma để tăng cường hệ vi sinh có lợi trong đất, hạn chế được một số nấm bệnh, giúp cây sinh trưởng khỏe mạnh.
Nhưng sẽ dề dàng hơn rất nhiều nếu bạn sử dụng đất sạch hữu cơ Sfarm chuyên rau ăn lá thì việc trồng cây sẽ vô cùng tiện lợi và tiết kiệm rất nhiều thời gian và công sức. Cây con của bạn sẽ được được cung cấp đầy đủ dinh dưỡng thiết yếu mà bạn không cần phải phối trộn thêm bất cứ thành phần nào.
Nếu nhà bạn ở phố bị hạn chế về diện tích đất trồng, chỉ có thể trồng cây ở khu vực sân thượng thì bạn có thể chọn cách trồng trong thùng xốp có lỗ thoát nước khay trồng rau đã được thiết kế đầy đủ lỗ thoát nước như chậu nhựa mềm, chậu nhựa tròn Monrovia, chậu Aquaponics…
b. Chuẩn bị giống
Tùy theo điều kiện và sở thích mà bạn có thể chọn giống sương sâm lông hoặc sương sâm trơn. Tuy nhiên Nông nghiệp phố khuyên bạn nên chọn mua ở cửa hàng uy tín để đảm bảo chọn được hạt giống có chất lượng và tỉ lệ nảy mầm cao.
Đem hạt giống đã chuẩn bị đi ngâm nước ấm (2 sôi : 3 lạnh) trong 4-6 giờ rồi mới vớt ra rửa sạch đem ủ trong khăn ẩm 12 giờ nhé. Phải luôn giữ độ ẩm cho khăn, khi thấy hạt có dầu hiệu nảy mầm thì đem gieo ngay.
c. Tiến hành gieo hạt
Cách 1: Gieo trực tiếp lên đất
Xới lại đất cho tơi xốp rồi lấy ngón tay tạo một lỗ sâu 2-3cm. Gieo hạt vào lỗ với đầu rễ hướng xuống đất với khoảng cách cây cách cây 50cm, hàng cách hàng 50cm. Sau đó phủ một lớp đất mỏng lên trên.
Tưới nước đều nhẹ nhàng giữ ẩm cho hạt nảy mầm. Có thể phủ thêm rơm, mụn dừa hay trấu hun để đất có thể thoáng mát,tăng tỉ lệ nảy mầm cho cây.
Cách 2: Gieo hạt vào chậu nhựa mềm (Túi bầu ươm cây)
Giá thể ươm hạt bạn có thể sử dụng giá thể mụn dừa, giá thể trấu hun… Sau đó bạn cho giá thể vào các chậu nhựa mềm ươm hạt đã chuẩn bị, đặt hạt vào giữa các lỗ rồi phủ nhẹ lại bằng giá thể ươm.
Cuối cùng bạn tưới nước giữ ẩm rồi đặt ở vị trí thoáng mát, tránh ánh nắng mặt trời trực tiếp.
Cách 3: Gieo hạt vào viên nén xơ dừa
Để tiện lợi, nhanh chóng và có tỷ lệ nảy mầm cao hơn, bạn có thể sử dụng viên nén xơ dừa ngâm trong nước khoảng 2 phút rồi gieo hạt, mỗi viên 1-2 hạt. Phải chú ý giữ ẩm để hạt nảy mầm nhanh chóng.
Khi cây lên được 3-4 lá thật, thân đã khá cứng cáp thì đem trồng ra đất trồng đã chuẩn bị. Chú ý: Phải tiến hành che nắng bằng lưới che nếu điều kiện thời tiết quá nắng nóng để cây không bị mất nước sau khi trồng.
d. Chăm sóc cây sương sâm
Chế độ nước
Lúc mới trồng bạn cần tưới ngày 2 lần vào buổi sáng và chiều để cung cấp đầy đủ nước để cây tăng khả năng sống và sinh trưởng phát triển cứng cáp. Khi cây đã sinh trưởng mạnh thì chỉ cần tưới ngày 1 lần đủ.
Chế độ dinh dưỡng
Sau khi trồng 10-15 ngày thì cây bắt đầu bước vào thời sinh trưởng nên trong giai đoạn này bạn cần bổ sung lượng phân bón hữu cơ như phân bò, phân gà Nhật, trùn quế, phân bánh dầu, phân hữu cơ Bounce Back… Hoặc bạn có thể sử dụng phân bón lá hữu cơ seaweed, vitamin B1, đạm cá…bón định kì 12-15 ngày/ lần.
Sau trồng khoảng 40-45 ngày khi cây đã bò lên giàn thì bạn có thể bổ sung hàm lượng phân NPK đầu trâu 15-15-15 hay 20-20-15, để cây sinh trưởng mạnh.
Tiến hành pha 4 muỗng phân cho 1 lít nước và tưới đều cho gốc. Bón định kì 12-15 ngày/ lần, đặc biệt sau mỗi lần bón phân thì bạn phải nhớ tưới lại kĩ bằng nước sạch và nhớ cách ly trước khi thu hoạch 2 tuần để đảm bảo an toàn bạn nhé!
Phòng trừ sâu bệnh
Thối rễ, chết cây con
• Xuất hiện khi cây còn nhỏ và non, sau khi cây được 5-7 ngày tuổi, cây bị thối gốc héo rũ chết. Nếu không phòng trừ kịp thời sẽ lây hết vườn.
• Để phòng trị bệnh này bạn có thể sử dụng các chế phẩm phòng trừ nấm hại gây ra như Ridomil Gold, Antracol, Aliette…
Bệnh phấn trắng
• Phát hại ngay từ thời cây con, ban đầu xuất hiện những chòm nhỏ mất màu xanh hóa vàng, dần dần được bao phủ bởi một lớp phấn dày đặc, làm hoa khô và chết, giảm phẩm chất, năng suất quả.
• Để khắc phục bệnh này thì ta có thể sử dụng Anvil, Aliette… phun cho cây.
Bệnh giả sương mai
• Bệnh phấn vàng hay còn gọi là Giả Sương Mai, bệnh này phát triển khá nhiều trên cây sâm, bệnh thường xuất hiện vào thời tiết có nhìu sương mù vào buổi sáng, độ ẩm không khí cao.
• Bệnh xuất hiện trên mặt trên và mặt dưới của lá sâm.Gây hại trên tất cả các bộ phận của cây, phổ biến nhất là trên lá, chỗ bị bệnh chuyển thành màu nâu, biểu hiện rõ nhất là mặt dưới lá xuất hiện những vết loang lỗ.
• Cách khắc phục bệnh này là bạn nên sử dụng các chế phẩm trừ nấm Ridolmil Gold, Antracol…
Sâu xanh, sâu khoang, rầy hại
Khi thấy cây bị sâu bệnh hại tấn công nhẹ thì bạn có thể sử dụng các chất trừ sâu điều chế từ thiên nhiên để đảm bảo an toàn sức khỏe cho gai đình như GE gừng tỏi ớt, dịch tỏi, hoạt chất sinh học Neem Chito… nặng thì bạn có thể sử dụng Randiant, Confidor…
Làm giàn
Khi cây phát triển được 5 – 6 lá là thời điểm bạn cần làm giàn cho dây leo. Bạn có thể sử dụng cọc, que cắm làm giàn hay lưới làm giàn để tạo giàn cho cây. Nếu như trồng cạnh hàng rào, bạn có thể tận dụng luôn hàng rào này để cho cây leo cũng rất tiện lợi.
e. Thu hoạch
Sau khi trồng 3-4 tháng thì bạn đã có thể thu hoạch những lá sương sâm xanh mướt rồi, đối vơi sương sâm thì lá càng xanh đậm càng tốt, khi vò sẽ cho ra sương sâm ngon hơn và tùy theo mục đích sử dụng mà bạn có thể cắt nguyên thân hoặc hái lá dùng dần.
4. Hướng dẫn làm món sương sâm ngon tuyệt và an toàn
Thạch sương sâm là một món ăn không những để giải khát, giải nhiệt mà đây còn là món ăn chơi rất tốt cho cơ thể.
Vậy thì còn chần chừ gì nữa mà không thử ngay bí quyết làm thạch sương sâm đơn giản an toàn – chỉ cần bỏ ra vài phút là đã có ngay món thạch vừa ngon mát vừa bổ dưỡng cho ngày hè nóng bức.
Bạn cần chuẩn bị 100gr lá sâm và 3 lít nước đun sôi để nguội, nang mực phơi khô và mài với nước lấy tầng nước trong phía trên, gia vị như đường, 1 ống tinh dầu chuối, nước đá đập nhỏ.
a. Bước 1
Lá sâm đem phơi héo, sau đó rửa thật sạch, rồi dùng 1 lít nước đun sôi để nguội rửa lại 1 lần, tráng lại thau, rổ cước bằng nước sôi rồi đổ bỏ nước.
b. Bước 2
Cho lá sâm vào rổ cước lót trong cái thau, cho 2 lít nước đun sôi để nguội còn lại vào dùng tay vò cho lá bể ra và chà nhẹ lá sâm vào rổ cước.
c. Bước 3
Vò đến khi lá sâm nát nhừ ra hết chất xanh, còn nước sệt sệt thì dùng rổ lọc lại nước sâm và vắt sạch lá sâm đã nát.
Cho nước sâm đã lọc sạch vào các hộp nhựa, cho vào 3 thìa cafe nước nang mực sau đó đánh nhẹ nhẹ thấy sâm bắt đầu đặc thì lấy tay ra và đem sâm cho vào tủ lạnh để 1 lúc khoảng 1 tiếng hơn thì sâm đặc lại.
Vậy là chỉ vài bước đơn giản là ta đã có ngay hộp sương sâm giòn dai ngon tuyệt vời rồi, bây giờ chỉ cần cắt sâm đã đặc cho vào ly, để 1 ít đường và 2 giọt tinh dầu chuối vào, cho đá đập lên và thưởng thức thôi nào.
⫸ Xem thêm: cách trồng nha đam trong thùng xốp cực dễ tại nhà
⫸ Xem thêm: cách trồng rau sạch tại nhà cho người lười
⫸ Xem thêm: cách trồng và chăm sóc bí đao tại nhà cực kì đơn giản mà hiệu quả vô cùng
Mong rằng với những điều bổ ích mà Nông nghiệp phố đã chia sẻ trên, bạn có thể trồng thành công những giàn sương sâm giải nhiệt cho mùa hè nóng bức. Xin cám ơn và hẹn gặp lại bạn ở những bài viết sau.
Nông Nghiệp Phố – chuỗi cửa hàng chuyên cung cấp vật tư trồng rau và hoa kiểng tại nhà với hơn 1000+ sản phẩm.
➤ Website: https://nongnghieppho.vn/
➤ Hotline: 0865 399 986
