Nhiệt đới ẩm gió mùa là một trong những nội dung quan trọng trong chương trình học địa lý lớp 10 Trung học phổ thông. Tuy nhiên, với khối lượng kiến thức quá lớn như hiện nay, không có nhiều người có thể nắm bắt đầy đủ những nội dung liên quan để trả lời cho các nội dung thuộc vấn đề này.
Trong bài viết hôm nay, chúng tôi sẽ cung cấp tới quý bạn đọc một số nội dung liên quan đến vấn đề: Đặc điểm của môi trường nhiệt đới gió mùa.
Đặc điểm của môi trường nhiệt đới gió mùa
Thứ nhất: Khái niệm khí hậu nhiệt đới gió mùa
– Khí hậu nhiệt đới gió mùa hay còn được gọi là khí hậu nhiệt đới ẩm là khí hậu tương ứng với nhóm Am theo phân loại khí hậu, giống như khí hậu xavan, khí hậu nhiệt đới gió mùa có nhiệt độ trung bình tháng trên 18 độ trong mỗi tháng và có mùa ẩm, khô đặc trưng lượng mưa trung bình năm khoảng 1000 đến 1500 mm ở nhiệt đới gió mùa châu Á.
– Không giống với khí hậu xavan, tháng khô nhất của khí hậu nhiệt đới gió mùa có lượng giáng thủy ít hơn 60 mm/tháng, nhưng lớn hơn. Quan trọng hơn nữa, khí hậu nhiệt đới gió mùa thường không có mùa khô đáng kể như khí hậu xavan. Khi hậu nhiệt đới gió mùa gặp ít sự thay đổi về nhiệt độ trong năm hơn khí hậu xavan, đối với khí hậu này khô nhất thường xảy ra vào đông chí đối với phía đó của đường xích đạo.
Thứ hai: Đặc điểm của môi trường nhiệt đới gió mùa
– Mưa tập trung theo mùa và gió mùa:
+ Mùa khô bắt đầu từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau, có gió mùa đông lạnh khô.
+ Mùa mưa bắt đầu từ tháng 5 đến tháng 10 có gió mùa hạ mát, gây mưa.
– Nhiệt độ trung bình trên 20 độ C.
– Thời tiết diễn biến thất thường thường xuyên suốt hiện hạn hán, lũ lụt,…
– Mưa trung bình trên 1500 mm.
– Nhịp điệu mùa ảnh hưởng sâu sắc đến cảnh vật thiên nhiên và đời sống con người.
– Là nơi tập trung đông dân trên Thế giới.
– Là nơi trồng cây công nghiệp và lương thực.
– Động vật trên cạn, dưới nước đều phong phú.
– Thảm thực vật đa dạng như rừng rậm, đồng cỏ cao nhiệt đới, rừng rụng lá vào mùa khô, rừng ngập mặn,…
– Khí hậu nhiệt đới gió mùa được tìm thấy phổ biến ở Nam Á và Tây Phi. Tuy nhiên, có những vùng của Đông Nam Á như Việt Nam hay Thái Lan, cùng Caribe, Bắc và Nam Mĩ có kiểu khí hậu này.
– Những cách thay đổi áp suất mà ảnh hưởng đến sự phân bố theo mùa của lượng giáng thủy cũng xuất hiện ở châu Phi, mặc dù thông thường nó khác với sự hoạt động của châu Á.
– Nhân tố chính kiểm soát khí hậu nhiệt đới gió mùa là hướng gió mùa. Gió mùa là một loại gió đổi hướng theo mùa, ở châu Á vào mùa hè, có một luồng không khí vào bờ. Vào mùa đông, luồng không khí ra bờ thường xuất hiện, sự thay đổi về hướng là do sự khác biệt trong cách nước và đất nóng lên.
Yếu tố tạo nên khí hậu nhiệt đới gió mùa
– Thay đổi mô hình áp lực ảnh hưởng đến tính thời vụ của mưa cũng xảy ra ở châu Phi mặc dù nó thường khác với cách thức hoạt động ở châu Á. Trong mùa nắng thấp, cao cận nhiệt đối tạo điều kiện khô ráo. Khí hậu gió mùa của châu Phi và châu Mỹ cho vấn đề thường nằm dọc theo bờ biển thương mại.
– Khí hậu nhiệt đới gió mùa thường được tìm thấy nhiều nhất ở Nam và Trung Mỹ. Tuy nhiên, có những khu vực Nam Á, Châu Phi, Đông Nam Á, Bắc Mỹ và Úc cũng có khí hậu này.
– Trong mùa đông, mặt trời thấp một luồng khí ngoài khơi không khí di chuyển từ đất liền sang nước là phổ biến. Sự thay đổi hướng là do sự khác biệt trong cách nhiệt nước và đất.
– Yếu tố kiểm soát chính đối với khí hậu nhiệt đới gió mùa là mối quan hệ giữa nó với gió mùa hoàn lưu. Gió mùa là một sự thay đổi thao mùa trong hướng gió. Ở châu Á, trong mùa hè có một luồng không khó trên bờ.
Ảnh hưởng của khí hậu nhiệt đới gió mùa đến con người
– Những ảnh hưởng tiêu cực:
+ Môi trường tự nhiên dễ bị suy thoái.
+ Thường xuyên xảy ra thiên tai, bão lũ gây tổn thất nghiêm trọng trong sản xuất nhất là nông nghiệp.
+ Tính chấy thường của các yếu tố thời tiết và khí hậu gây khó khăn cho hoạt động canh tác, cơ cấu cây trồng, kế hoạch thời vụ,…
– Những ảnh hưởng tích cực:
+ Khí hậu nước ta tạo điều kiện nâng cao năng suất cây trồng và nhanh chóng phục hồi lớp phủ thực vật trên đất trống bằng mô hình nông – lâm kết hợp.
+ Tạo thuận lợi cho nước ta phát triển các ngành kinh tế như lâm nghiệp, thủy sản, giao thông vận tải hay du lịch và đẩy mạnh hoạt động khai thác, xây dựng nhấy là vào mùa khô.
+ Điều kiện nóng ẩm cây trồng pháy triển quanh năm có thể cấy cày và xen canh để tận dụng ánh sáng dồi dào, có thể kết hợp nông – lâm theo hình thức VAC hoặc VACR.
Như vậy, Đặc điểm của môi trường nhiệt đới gió mùa là nội dung đã được chúng tôi phân tích ngay trong mục đầu tiên của bài viết. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng đã trình bày một số nội dung liên quan đến vấn đề môi trường nhiệt đới gió mùa. Chúng tôi mong với những nội dung trong bài viết sẽ giúp ích được quý bạn đọc.