Ôn dịch, thuốc lá – tác giả, nội dung, bố cục, tóm tắt, dàn ý
Nhằm mục đích giúp học sinh nắm vững kiến thức tác phẩm Ôn dịch, thuốc lá Ngữ văn lớp 8, bài học tác giả – tác phẩm Ôn dịch, thuốc lá trình bày đầy đủ nội dung, bố cục, tóm tắt, dàn ý phân tích, sơ đồ tư duy và bài văn phân tích tác phẩm.
A. Nội dung tác phẩm Ôn dịch, thuốc lá
* Tóm tắt văn bản:
Thuốc lá có tác hại ghê gớm, đe dọa tới sức khỏe và tính mạng nặng hơn cả AIDS. Khói thuốc chứa nhiều chất độc thấm vào cơ thể, gây tác hại nghiêm trọng không chỉ đối với người hút mà còn cả những người hít phải. Theo số liệu thống kê thực tế, tỉ lệ thanh niên hút thuốc ở các thành phố lớn ở nước ta ngang với các tỉ lệ thành phố Âu – Mĩ. Đã đến lúc mọi người phải đứng lên chống lại, ngăn ngừa nạn dịch này.
B. Tìm hiểu tác phẩm Ôn dịch, thuốc lá
1. Tác giả
– Nguyễn Khắc Viện (1913 – 1997)
– Là giáo sư, bác sĩ.
2. Tác phẩm
a, Xuất xứ:
– Văn bản được trích trong bài viết “Từ thuốc lá đến ma túy – bệnh nghiện”.
b, Bố cục: 4 phần
– Phần 1: Từ đầu → nặng hơn cả AIDS: Thuốc lá đã trở thành ôn dịch
– Phần 2: Tiếp theo → phạm pháp: Tác hại của thuốc lá
– Phần 3: Còn lại: Kêu gọi chống lại ôn dịch thuốc lá
c, Kiểu văn bản: Văn bản nhật dụng
d, PTBĐ: nghị luận + thuyết minh
e, Giá trị nội dung:
– Thuốc lá có nhiều tác hại to lớn với đời sống con người.
– Phê phán và kêu gọi mọi người chống lại tệ nạn này. Cuộc đấu tranh chống thuốc lá phải làm kiên trì và rộng rãi mới có kết quả.
f, Giá trị nghệ thuật:
– Lập luận chặt chẽ, nêu ví dụ, số liệu thống kê, so sánh độc đáo, giàu sức thuyết phục.
C. Sơ đồ tư duy Ôn dịch, thuốc lá
D. Đọc hiểu văn bản Ôn dịch, thuốc lá
1. Giới thiệu về nạn dịch thuốc lá
– Dịch hạch, thổ tả khiến hàng triệu người chết.
– Cuối thế kỉ XX, xuất hiện những ôn dịch khác.
– Nạn AIDS.
– Ôn dịch thuốc lá … nặng hơn cả AIDS
+ NT: nêu vấn đề trực tiếp, sử dụng biện pháp so sánh, lời văn ngắn gọn, dễ hiểu, từ ngữ chuyên ngành y học.
=> Cảnh báo hiểm họa to lớn của thuốc lá với đời sống con người.
2. Tác hại của thuốc lá
a, Đối với người hút
– Khói thuốc gây ho hen, viêm phế quản
– Chất ô-xit các-bon → Sức khỏe giảm sút
– Chất hắc ín → 80% ung thư vòm họng, ung thư phổi.
– Chất ni-cô-tin → huyết áp cao, tắc động mạch, nhồi máu cơ tim.
b, Đối với người xung quanh
– Gây ô nhiễm môi trường sống.
– Nhiễm độc những người xung quanh.
c, Đối với kinh tế – xã hội:
– Làm gương xấu cho trẻ em.
– Ảnh hưởng đến nhân cách.
– Là con đường dẫn đến phạm pháp.
– Gây tốn kém tiền bạc.
– Giảm giờ công lao động.
– Nghệ thuật:
+ Liệt kê, so sánh, phân loại, nêu ví dụ.
+ Lập luận chặt chẽ, thuyết phục.
+ Từ ngữ, câu văn thể hiện thái độ của người viết
Thuốc lá có hại cho sức khỏe cộng đồng, suy giảm đạo đức, gia tăng tệ nạn xã hội.
3. Lời kêu gọi chống thuốc lá
– Cấm hút nơi công cộng;
– Phạt tiền;
– Cấm quảng cáo thuốc lá;
– Tuyên truyền các khẩu hiệu, tài liệu.
→ Số người hút giảm hẳn
– Nghệ thuật: thuyết minh bằng cách nêu ví dụ, số liệu thống kê, so sánh độc đáo.
– Kêu gọi: Mọi người phải đứng lên chống lại, ngăn ngừa nạn ôn dịch này.
