Người tham gia bảo hiểm xã hội sẽ được hưởng chế độ bảo hiểm xã hội 1 lần khi đáp ứng đủ các điều kiện theo quy định. Vậy bảo hiểm xã hội một lần là gì? Cách tính mức hưởng khi người lao động rút như thế nào? Mời bạn hãy cùng EBH tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Bảo hiểm xã hội 1 lần là 1 trong những quyền lợi khi tham gia BHXH
1. Bảo hiểm xã hội 1 lần là gì?
Bảo hiểm xã hội 1 lần là một chế độ an sinh do Nhà nước đề ra để hỗ trợ cho những người lao động tham gia bảo hiểm bắt buộc và người dân khi tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện khi có yêu cầu và đủ điều kiện sẽ được rút bảo hiểm 1 lần.
Chế độ BHXH 1 lần là một trong những quyền lợi khi tham gia bảo hiểm xã hội. Đây là một cách để người lao động có thể sử dụng số tiền bảo hiểm của mình theo ý muốn, thay vì phải chờ đến tuổi nghỉ hưu để hưởng lương hưu hàng tháng.
1.1 Trường hợp được hưởng BHXH 1 lần
Căn cứ theo Điểm a, b, Khoản 1, Điều 8, Nghị định 115/2015/NĐ-CP và Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014. Để được hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần, người lao động phải thuộc một trong các trường hợp sau:
1) Đủ tuổi hưởng lương hưu mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH (theo Khoản 3, Điều 54 Luật BHXH 2014).
2) Lao động nữ hoạt động chuyên trách hoặc không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn đã đủ tuổi nghỉ hưu mà khi nghỉ việc chưa đủ 15 năm đóng BHXH và không tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện.
3) Ra nước ngoài để định cư.
4) Người đang bị mắc bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế.
5) Công an, bộ đội khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu.
6) Người tham gia BHXH bắt buộc sau 01 năm nghỉ việc hoặc tham gia BHXH tự nguyện sau 01 năm không tiếp tục đóng mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH (theo Điều 1 Nghị quyết 93/2015/QH13).
Người tham gia BHXH mà thuộc 1 trong 6 trường hợp trên có thể gửi yêu cầu đến cơ quan BHXH nơi bạn tham gia đóng BHXH để lãnh BHXH 1 lần theo quy định.
1.2 Trường hợp không được nhận bảo hiểm xã hội 1 lần ngay
Người lao động tham gia BHXH bắt buộc và thuộc 04 trường hợp sau đây sẽ không được nhận BHXH một lần ngay gồm:
1) Người lao động nghỉ việc chưa đủ 1 năm khi không tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện.
2) Người lao động đủ tuổi nghỉ hưu và đủ 20 năm đóng BHXH sẽ không được nhận BHXH 1 lần mà sẽ được hưởng lương hưu theo quy định.
3) Người lao động mắc bệnh nhưng không phải bệnh hiểm nghèo (Ung thư, bại liệt, Xơ gan cổ chướng, Phong, lao nặng, Nhiễm HIV chuyển sang giai đoạn AIDS)
4) Người lao động không chứng minh được đang định cư ở nước ngoài, trừ trường hợp đáp ứng điều kiện khác quy định tại Khoản 1, Điều 60, Luật Bảo hiểm xã hội 2014.
Như vậy, không phải đối tượng là người tham gia BHXH nào cũng sẽ được hưởng BHXH 1 lần, người tham gia thuộc 1 trong 4 trường hợp như đã đề cập bên trên khi gửi yêu cầu đến cơ quan BHXH sẽ không được giải quyết hồ sơ và thủ tục hưởng BHXH 1 lần theo quy định.
1.3 Cách tính số tiền bảo hiểm xã hội 1 lần
Số tiền bảo hiểm xã hội 1 lần được tính dựa trên số năm đã đóng BHXH và mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH căn cứ theo Khoản 4 Điều 19 Thông tư số 59/2015/TT-BLĐTBXH. Công thức tính như sau:
Mức hưởng = (1,5 x Mbqtl x Thời gian đóng BHXH trước năm 2014) + (2 x Mbqtl x Thời gian đóng BHXH sau năm 2014)
Trong đó: Mbqtl là mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH. Mbqtl = (Số tháng đóng BHXH x Tiền lương tháng đóng BHXH x Mức điều chỉnh hàng năm) / (Tổng số tháng đóng BHXH).
Thời gian đóng BHXH có tháng lẻ thì từ 01 – 06 tháng được tính là ½ năm, từ 07 – 11 tháng được tính là 01 năm. Trường hợp tính đến trước 01/01/2014 nếu thời gian đóng BHXH có tháng lẻ thì những tháng lẻ đó được chuyển sang giai đoạn đóng BHXH từ 01/01/2014 trở đi.
Trường hợp chưa đóng đủ 1 năm thì mức hưởng bằng số tiền đã đóng, mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân tiền lương.
Mức hưởng khi rút BHXH 1 lần không bao gồm số tiền Nhà nước hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện, trừ trường hợp bị bệnh hiểm nghèo.
Như vậy, để tính số tiền hưởng BHXH 1 lần bạn cần biết thời gian đóng bảo hiểm xã hội và mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của bạn. Bạn có thể tham khảo thêm cách tính BHXH 1 lần online mới nhất Tại đây
Người lao động có thể nộp sổ BHXH cho cơ quan BHXH nơi tạm trú
3. Cách rút tiền bảo hiểm xã hội 1 lần
Để rút tiền BHXH 1 lần, bạn cần thực hiện các bước sau:
Bước 1: Kiểm tra xem bạn có thuộc đối tượng được hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần hay không. Bạn có thể tham khảo các điều kiện và trường hợp được hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần ở phần 1 của bài viết.
Bước 2: Chuẩn bị hồ sơ hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần. Hồ sơ bao gồm các giấy tờ sau:
– Sổ BHXH: Bản chính kèm bản photo
– Đơn đề nghị hưởng BHXH 1 lần (theo mẫu 14-hsb)
– Thẻ chứng minh nhân dân hoặc căn cước công dân để đối chiếu thông tin
Ngoài ra, tùy theo trường hợp cụ thể của bạn, bạn có thể cần cung cấp thêm một số giấy tờ khác, chẳng hạn như:
1) Giấy xác nhận của cơ quan có thẩm quyền về việc thôi quốc tịch Việt Nam, hộ chiếu do nước ngoài cấp, thị thực của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp, giấy tờ xác nhận về việc đang làm thủ tục nhập quốc tịch nước ngoài, giấy tờ xác nhận hoặc thẻ thường trú, cư trú có thời hạn từ 05 năm trở lên của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp (đối với người ra nước ngoài để định cư).
2) Trích sao hồ sơ bệnh án (đối với người mắc bệnh nguy hiểm đến tính mạng).
Bước 3: Nộp hồ sơ tại cơ quan BHXH quận, huyện hoặc cơ quan BHXH tỉnh tại nơi cư trú. Bạn có thể nộp hồ sơ tại nơi thường trú hoặc tạm trú mà không nộp hồ sơ tại nơi đóng BHXH. Bạn cũng có thể nộp hồ sơ qua giao dịch điện tử hoặc qua dịch vụ bưu chính công ích.
Bước 4: Chờ nhận quyết định hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần của cơ quan BHXH. Thời gian giải quyết hồ sơ hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần tối đa (theo khoản 4 Điều 110 Luật BHXH 2014) là 10 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ. Cơ quan BHXH có trách nhiệm giải quyết và tổ chức chi trả cho người lao động. Trường hợp không giải quyết thì cơ quan BHXH phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.
Trong trường hợp người lao động làm đúng thủ tục hưởng BHXH 1 lần và đã nhận được giấy hẹn từ cơ quan BHXH mà vẫn chưa nhận được tiền có thể có lỗi trong quá trình liên hệ với bạn. Người lao động cần cung cấp thông tin về Phiếu hẹn đến cơ quan BHXH để kiểm tra lại quá trình xử lý hồ sơ, đảm bảo giải quyết kịp thời quyền lợi của người lao động.
Bước 5: Nhận tiền bảo hiểm xã hội 1 lần. Trong vòng 05 ngày, kể từ ngày nhận được quyết định hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần, người lao động nhận được tiền bảo hiểm xã hội 1 lần qua tài khoản ngân hàng hoặc qua dịch vụ bưu chính công ích và bộ hồ sơ gồm các giấy tờ liên quan theo hình thức đã đăng ký trong hồ sơ.
3.1 Người lao động nhận tiền BHXH 1 lần bằng những cách nào?
Người hưởng BHXH 1 lần có thể nhận tiền trợ cấp trực tiếp tại cơ quan BHXH, thông qua dịch vụ bưu chính công ích hoặc nhận tiền BHXH 1 lần qua tài khoản ngân hàng.
Trường hợp người hưởng chế độ đăng ký chi trả chế độ bằng hình thức chi trả qua ATM sẽ được cơ quan BHXH được chuyển tiền vào số tài khoản đã đăng ký (đó có thể không phải số thẻ ATM của người đăng ký hưởng).
Còn trong trường hợp người hưởng đăng ký lãnh tiền BHXH 1 lần trực tiếp, khi đến cơ quan bảo hiểm xã hội nơi thụ lý hồ sơ, bạn cần mang theo giấy hẹn và căn cước công dân để được hỗ trợ chi trả theo đúng quy định.
Đối với trường hợp người hưởng chế độ ủy quyền nhận BHXH 1 lần cho người khác lĩnh thay. Người được ủy quyền thực hiện theo trình tự sau:
1) Nộp giấy ủy quyền (mẫu số 13-HSB) hoặc hợp đồng ủy quyền cho cơ quan BHXH hoặc cơ quan Bưu điện nơi chi trả.
2) Xuất trình thẻ CMND/CCCD cho cán bộ hỗ trợ.
3) Nhận tiền và ký nhận tiền trên danh sách chi trả hoặc giấy nhận tiền.
Trên đây là những cập nhật và chia sẻ từ Bảo hiểm xã hội điện tử EBH hy vọng những thông tin này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về bảo hiểm xã hội 1 lần. Nếu bạn có thêm câu hỏi liên quan, xin vui lòng liên hệ với EBH hoặc bạn cũng có thể liên hệ với BHXH Việt Nam qua số tổng đài 1900 9068 để được hỗ trợ.
Tài Phạm – EBH
