Trùng roi xanh là một trong những chương nội dung trong chương trình ngành động vật nguyên sinh được học ở sinh học lớp 7. Cùng tìm hiểu về trùng roi, cũng như tập đoàn trùng roi và hình thức dinh dưỡng của trùng roi xanh ngay nội dung sau đây mà chúng tôi chia sẻ.
Trùng roi xanh là gì? Trùng roi thuộc giới nào?
Trùng roi là gì? Trùng roi xanh (Euglena) là chi sinh vật nguyên sinh đơn bào. Chúng được biết tới và được hiểu rõ nhất trong lớp Euglenoidea, nhóm đa dạng với 54 chi và ít nhất 800 loài.
Trùng roi thuộc ngành nào? Trùng roi được thuộc ngành động vật nguyên sinh.
Trùng roi sống ở đâu? Các loài Euglena sống trong nước ngọt, ao, hồ, đầm ruộng, ngay cả ở những vũng nước mưa. Môi trường sống của trùng roi xanh là những vùng nước ngọt, khả năng sinh sôi của chúng đáng kinh ngạc đến nỗi đủ để làm đổi màu vùng nước thành màu xanh lá cây.
Cấu tạo, di chuyển của trùng roi xanh
Đặc điểm của trùng roi xanh là một tế bào có kích thước nhỏ, tương đương 0,05 mm, chúng có cơ thể có hình thoi, được duỗi nhọn, đầu tù và có một roi dài.
Cấu tạo cơ thể của trùng roi xanh gồm có: nhân, chất nguyên sinh chứa các hạt diệp lục (khoảng 20 hạt), các hạt dự trữ, điểm mắt ở cạnh gốc roi. Điểm mắt sẽ giúp cho trùng roi nhận biết ánh sáng. Trùng roi có màng cơ thể và có roi để di chuyển. Trùng roi di chuyển bằng việc dùng roi xoáy vào nước.
Dinh dưỡng của trùng roi xanh
Khá nhiều người có cùng băn khoăn thức ăn của trùng roi xanh là gì. Nội dung về dinh dưỡng của trùng roi xanh sau đây sẽ giúp bạn có thể trả lời được cho câu hỏi này.
Dinh dưỡng của trùng roi xanh theo hình thức tự dưỡng và dị dưỡng
- Tự dưỡng: Ở những nơi có ánh sáng trùng roi dinh dưỡng như thực vật (tự dưỡng). Bởi vì cơ thể chúng có các hạt diệp lục có khả năng hấp thụ ánh sáng, nước, CO2 để tổng hợp chất hữu cơ.
- Dị dưỡng: Nếu cho chúng vào chỗ tối lâu ngày sẽ làm cho chúng bị mất dần đi màu xanh. Tuy nhiên chúng vẫn có thể sống được nhờ đồng hóa những chất hữu cơ có sẵn hòa tan do các sinh vật khác chết phân hủy (hoại sinh). Trùng roi hô hấp nhờ vào sự trao đổi khí qua màng tế bào
Trùng roi sinh sản như thế nào?
Đặc điểm sinh sản của trùng roi xanh là nhờ nhân, nhân được nằm ở phía sau cơ thể, khi sinh sản nhân sẽ được phân đôi trước, tiếp đến là chất nguyên sinh và các bào quan lần lượt phân chia. Sự phân đội có thể theo chiều dọc của cơ thể tạo thành 2 trùng roi mới.
Sự sinh sản này gọi tắt là sinh sản vô tính theo cách phân đôi theo chiều dọc cơ thể.
Trùng roi có tính hướng sáng
Để xác định được trùng roi có tính hướng sáng người ta tiến hành một thí nghiệm như sau: Đặt bình chứa trùng roi xanh trên bậc cửa sổ, sau đó dùng giấy đen để che tối nửa trên thành bình.
Sau khoảng 3 ngày bỏ giấy, quan sát sẽ thấy ở phía ánh sáng nước có màu xanh lá cây, còn ở phía bị che tối nước có màu trong suốt. Điều này cho ta thấy trùng roi hướng về phía ánh sáng để quang hợp.
Tập đoàn trùng roi
Tập đoàn trùng roi là một nhóm động vật đơn bào, bởi mỗi tế bào vẫn vận động và dinh dưỡng độc lập. Tập đoàn trùng roi được xem là hình ảnh của mối quan hệ về nguồn gốc giữa động vật đơn bào với động vật đa bào.
Chúng có hình cầu bao gồm nhiều cá thể với đường kinh không quá 1mm, bơi lơ lửng xoay tròn.
Vào cuối xuân, đầu hè, khi bắt đầu có nắng ấm, trùng roi ở mặt nước ao hồ sinh sản vô tính cực nhanh, chúng tạo thành lớp váng xanh trên mặt nước. Nếu như gặp điều kiện bất lợi, trùng roi và một số động vật đơn bào có hiện tượng “kết bào xác”: thoát bớt nước thừa, cơ thể thu nhỏ lại và hình thành vỏ bọc ngoài.
Trên mảng xanh ở ao, hồ ta sẽ hay gặp các hạt hình cầu có đối xứng mặt trời, chúng có đường kính khoảng 1mm bơi lơ lửng, xoay tròn, chúng chính là tập đoàn trùng roi.
Mỗi tập đoàn sẽ có khoảng hàng nghìn cá thể trùng roi hình quả lê có 2 roi được xếp thành một lớp bề mặt, roi hướng ra ngoài để tập đoàn được di chuyển. Tập đoàn trùng roi có đặc điểm sinh sản vừa vô tính vừa hữu tính:
- Sinh sản vô tính tức chỉ có một số cá thể chìm vào trong rồi phân chia để cho ra tập đoàn mới nằm trong tập đoàn mẹ. Nếu tập đoàn con muốn thoát ra ngoài thì phải đợi tập đoàn mẹ chết đi.
- Sinh sản hữu tính tức là một số cá thể rụng roi chuyển trực tiếp thành giao tử cái. Số khác biến thành tế bào đực, mỗi tế bào đực phân chia để cho hàng trăm giao tử đực có roi bơi và được tung vào nước tìm đến giao tử cái thành hợp tử. Hợp tử phân cắt cho ra tập đoàn mới ở bên ngoài tập đoàn mẹ.
Với những thông tin mà chúng tôi mang tới trên đây đã giúp bạn đọc trả lời được cho câu hỏi hình thức dinh dưỡng của trùng roi xanh, cũng như các đặc điểm cơ bản của trùng roi xanh để hiểu hơn về loài này.
